KATEDRA TEORII POLITYKI I MYŚLI POLITYCZNEJ
Katedra kontynuuje popularyzuje, a zarazem wzbogaca wieloletni już i wieloaspektowy dorobek uniwersyteckiego środowiska teoretyków polityki oraz badaczy łączących tradycję historii myśli politycznej z problemowym podejściem charakterystycznym dla filozofii polityki.
Obszary badawcze
Praca całego zespołu, mniejszych zespołów w jego składzie oraz aktywność indywidualna koncentruje się:
* na kategorialnych i metodologicznych zagadnieniach teorii polityki,
* na wybranych nurtach myśli politycznej,
* na współczesnych koncepcjach polityki
* na analizie dyskursu naukowego w dziedzinie teorii polityki i filozofii polityki.
Przedmiotem naszych zainteresowań jest także interpretacja i zastosowanie modeli teoretycznych i ideologicznych:
* w analizie aktualnych tendencji w życiu politycznym,
* w analizie zjawisk kryzysowych współczesnego kapitalizmu w wymiarze makro – i megastrukturalnym,
* w analizie wzorców i stylów kultury politycznej.
Towarzyszą temu badania nad politycznym wymiarem funkcjonowania różnych sfer życia społecznego oraz odpowiednio nad wzajemnymi interferencjami pomiędzy różnymi dziedzinami wiedzy i dyscyplinami nauki w zakresie badań nad polityką.
Zainteresowania i liczne już dociekania części członków zespołu dotyczą także socjotechnicznego aspektu polityki – mechanizmu wywierania wpływu politycznego (nie tylko sprawowania władzy, walki o władzę, ale również gry politycznej sił społecznych i ugrupowań formalnie równorzędnych, nacisku i oporu społecznego). Publikacje z tym związane poświęcone są typologii i specyfice metod działania politycznego (perswazji, manipulacji, przymusu, przemocy; terroru, terroryzmu; socjotechniki non violence; sugestii, oddziaływania autorytetów).
W kwestiach kategorialno-kryterialnych Zespół prowadzi dyskusję wewnętrzną, jak i uczestniczy w permanentnej dyskusji środowiska teoretyków polityki i filozofii polityki nad pojęciem polityki, pojęciem polityczności (w różnych kontekstach) i kryteriami polityczności.
W kwestiach metodologicznych uwaga członków zespołu skupiona jest:
* na hermeneutycznych, jak i fenomenologicznych wzorcach interpretacji zjawisk politycznych, z uwzględnieniem statusu poznawczego i walorów heurystycznych metafor kognitywnych oraz inspiracji płynących z teorii dyskursu;
* na dialektycznych narzędziach analizy (w kategoriach sprzeczności, antynomii, paradoksów, metamorfozy i odwrócenia sensów);
* na klasycznych schematach eksplanacji funkcjonalnej, strukturalnej, funkcjonalno-genetycznej.
Znalazło to wyraz w ukierunkowaniu tematycznym oraz w warsztacie przygotowanych publikacji zespołowych, jak i autorskich.
Współpraca instytucjonalna
Katedra współpracuje z kluczowymi ośrodkami w kraju zajmującymi się problematyką filozofii i teorii polityki oraz historii myśli politycznej, zainicjowała wiele kierunków badań, przedsięwzięć naukowych i wydawniczych.
Zespół pracowników Katedry TPiMP stale uczestniczy w obrosłych już w uświęconą tradycję dorocznych konferencjach uniwersyteckich katedr i zakładów teorii polityki. Katedra TPiMP jest jednym ze współinicjatorów powstania i znaczącym „udziałowcem” wspólnego przedsięwzięcia środowiska polskich teoretyków polityki, jakim jest ukazywanie się – wspólnymi siłami już kilkunastu ośrodków – rocznika TEORIA POLITYKI; wydawanego w Wydawnictwie Uniwersytetu Jagiellońskiego, ale przygotowywanego merytorycznie w kolejnych numerach przez zakład/katedrę z określonej uczelni. Dotychczas ukazały się 4 numery tego rocznika, w przygotowaniu do druku znajduje się numer 5.
Pracownicy Katedry wyspecjalizowani w problematyce z pogranicza filozofii polityki i historii myśli politycznej są z kolei „udziałowcami” innego czasopisma o zasięgu również ogólnopolskim, z zapleczem merytoryczno-kadrowym w postaci kilku wiodących zespołów z kraju. Jest to półrocznik MYŚL POLITYCZNA, wydawany nakładem Wydawnictwa Sejmowego, który ukazał się już sześciokrotnie.
Część pracowników tego Zespołu uczestniczy też w spotkaniach naukowych i publikacjach grupujących politologów z różnych ośrodków w kraju – pod hasłem „politologii krytycznej”; czego wyrazem są m.in. opublikowane dotychczas 2 książki zbiorowe.
Współpracę międzynarodową prowadzą w trybie indywidualnym poszczególni pracownicy Katedry (zob. profile indywidualne).