XX Wielodyscyplinarnej Konferencji Badaczy Stosunków Międzynarodowych WNPiSM UW i Księży Werbistów „Sacrum i profanum we współczesnym świecie”

Serdecznie zapraszamy do udziału w jubileuszowej

XX Wielodyscyplinarnej Konferencji Badaczy Stosunków
Międzynarodowych WNPiSM UW i Księży Werbistów
„Sacrum i profanum we współczesnym świecie”

która odbędzie się w

Chludowie/ k.Poznania, w dn. 22-24.09.2020 r.

pt. Mniejszości narodowe, etniczne, językowe i religijne we współczesnym

świecie,

ze szczególnym uwzględnieniem Polonii i Polaków za granicą.

organizowanej przez:

Katedrę Studiów Regionalnych i Globalnych oraz Katedrę Dyplomacji i Instytucji

Międzynarodowych WNPiSM Uniwersytetu Warszawskiego,
Wydział Teologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego

a także

Misyjne Seminarium Duchowne Księży Werbistów w Pieniężne

oraz Fundację Studiów Międzynarodowych

Ważne daty:
– zgłaszanie tematów wystąpień do 31 sierpnia 2020 r.
-wniesienie opłaty konferencyjnej (150 zł) do 13 września 2020 r. (uwaga! opłata
konferencyjna nie obejmuje noclegu i wyżywienia – te należności uiszczane są na miejscu)
– złożenie artykułów do publikacji do 31 grudnia 2020 r.

Wprowadzenie w tematykę konferencji

Mniejszości narodowe, etniczne, językowe i religijne obecne są w każdym państwie współczesnego świata. Tożsamość nabywają w wyniku długiego procesu historycznego, a ich dzieje są m.in. funkcją liczebności grupy, cech przestrzeni geograficznej, w której występują, relacji z innymi społecznościami, dobrowolnych bądź wymuszonych przemieszczeń. Wpływ ma także ewolucja środowiska międzynarodowego, które zapewnia mniej lub bardziej korzystne warunki dla realizacji podmiotowych aspiracji grup mniejszościowych. Historia wielu państw to także historia mniejszości, które budowały ich bogactwo, tożsamość i prestiż, włączając się w życie polityczne, społeczne i gospodarcze. Czasem musiały też walczyć o swoje prawa, a nawet o przetrwanie, czego dowodem są oskarżenia o nielojalność, liczne konflikty, pogromy i czystki etniczne („piąta kolumna”, „kozioł ofiarny”, etc.). Mniejszości zapewniają bogactwo kultur, tradycji i obyczajów, a „wielokulturowość” i tolerancja wobec różnorodności we współczesnej Europie Zachodniej stały się ideałem życia społecznego, choć coraz częściej poddawanym poważnej krytyce.

Mniejszości powstają (np. dzięki zmianom etnicznym w państwach słabiej rozwiniętych) i zanikają, co wydają się przyspieszać procesy globalizacji. Według UNESCO z 6 tys. obecnie istniejących języków w ciągu najbliższych 80 lat połowa przestanie być używanych. Ewolucji podlegają także aspiracje i formy przejawiania się tożsamości takich grup we współczesnym świecie. Od I wojny światowej prawo międzynarodowe ewoluuje w kierunku większej otwartości na prawa grup mniejszościowych, stając się katalizatorem przemian społecznych politycznych i kulturowych prowadzących do tendencji emancypacyjnych. Współcześnie ochrona mniejszości wynika m.in. z art. 27 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych i art. 30 Konwencji Praw Dziecka. W grudniu 1992 r. ONZ przyjęła Deklarację praw osób należących do mniejszości narodowej, etnicznej, religijnej i językowej, w której państwa potwierdziły m.in. prawo mniejszości do „korzystania ze swojej własnej kultury, do wyznawania i praktykowania swojej własnej religii oraz do używania swojego własnego języka, publicznie i prywatnie,
swobodnie i bez ingerencji lub jakiejkolwiek formy dyskryminacji”, czy do „zakładania i utrzymywania swoich własnych stowarzyszeń” (art. 2). Mniejszości narodowe, w przeciwieństwie do etnicznych, posiadają kraj
pochodzenia, często tworzą diaspory rozsiane po różnych zakątkach świata, które w różnym stopniu utożsamiają się ze swoją ojczyzną. Polacy, obok m.in. Chińczyków i Irlandczyków, tworzą jedną z największych diaspor na świecie. Ok. 1/3 Polaków mieszka na stałe za granicą. Część zamieszkuje dawne ziemie Rzeczpospolitej, inni w różnych okresach historycznych, najczęściej z powodów politycznych lub ekonomicznych, wyemigrowali tworząc dzisiejszą Polonię. Najwięcej Polaków poza ojczyzną mieszka w Stanach Zjednoczonych (ponad 10 mln Polaków i Amerykanów o polskich korzeniach), Niemczech i Brazylii (po ok. 2 mln), we Francji, Kanadzie i na Wyspach Brytyjskich (po ok. 1 mln). Uznaje się, iż nie ma na świecie państwa, w którym nie mieszkałby choćby jeden Polak. Odrębny obszar zagadnień stanowią kwestie związane z prawami mniejszości religijnych i wyznaniowych – w dobie rozwoju fundamentalizmów odwołujących się do religii kwestie te nabrały wyjątkowego znaczenia i ostrości. Mniejszości narodowe, etniczne, religijne i językowe oraz ich miejsce i rola we współczesnym świecie należą do zainteresowań badaczy bardzo wielu dyscyplin naukowych, gdyż wiążą się z tym zagadnienia o charakterze socjologicznym, politycznym, prawnym, psychologicznym, etnologicznym, filozoficznym czy teologicznym. W dobie rosnących
procesów dezintegracyjnych w Europie, nasilających się tendencji nacjonalistycznych w różnych regionach świata, jak i nierozwiązanych konfliktów zbrojnych (m.in. na Bliskim Wschodzie czy Afryce), których efektem jest zjawisko masowych migracji, powyższezagadnienia badawcze zyskują na aktualności.
Podczas tegorocznej, jubileuszowej XX Konferencji „Sacrum i profanum we współczesnym świecie” chcemy także szczególną uwagę poświęcić Polonii i Polakom za granicą – ich sytuacji polityczno-społecznej, formom zrzeszenia się i aktywności, w tym związkom z krajem ojczystym. Pragniemy zatem zachęcić do analizy powyższych zagadnień w oparciu o następujące pytania badawcze:
– w jaki sposób w ramach poszczególnych dyscyplin naukowych kwestie mniejszości, ich
praw i ról społeczno-politycznych są analizowane i badane?
– jakie mniejszości istnieją i działają we współczesnym świecie, jak odnosi się do nich
współczesne prawo międzynarodowe, jakie instytucje wpisały kwestie praw
mniejszościowych do agendy swojego działania?
– w jakim stopniu uwarunkowania prawne, polityczno-społeczne państw i systemu
międzynarodowego wpływają na sytuację mniejszości w danych państwach, regionach i w
świecie?
– jak wygląda i zmienia się sytuacja mniejszości w życiu społecznym i w polityce wybranych
państw Europy i świata?
– jakie są przejawy zaangażowania społecznego i aktywności Polonii i Polaków za granicą i
jaką politykę wobec nich realizują polskie rządy i instytucje społeczne?

Zapraszamy do zgłaszania referatów przedstawicieli różnych dyscyplin naukowych – badaczy społecznych, historyków, prawników, teologów i filozofów oraz wszystkich innych zainteresowanych powyższą tematyką.