Prof. Manjeet Pardesi from Victoria University of Wellington visited the Faculty
May 30, 2023
On women from Ravensbrück in “Read with the UW” with prof. Maciej Raś
May 30, 2023
Artykuł za stroną UW:
– Trudno powiedzieć, że lubię tę książkę; na pewno – cenię. Mam do niej wyjątkowo osobisty stosunek: moja babcia była więźniarką Ravensbrück. Jej bogate w fakty wspomnienia skonfrontowałem z obszernym dziełem Sary Helm – mówi dr hab. Maciej Raś, prodziekan ds. studenckich Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych UW, który w cyklu #CzytajzUW prezentuje książkę „Kobiety z Ravensbrück”.
Dr hab. Maciej Raś jest pracownikiem badawczo-dydaktycznym na Wydziale Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego. Od 2020 roku pełni funkcję prodziekana ds. studenckich/kierownika jednostki dydaktycznej. Jego zainteresowania badawcze obejmują: międzynarodowe stosunki polityczne, politykę zagraniczną i bezpieczeństwa państw poradzieckich, relacje Rosja-Zachód, politykę wschodnią Polski, a także aktywność międzynarodową podmiotów subpaństwowych. Wykładał w ośrodkach uniwersyteckich za granicą m.in. w Rosji i Chinach; wygłaszał referaty m.in. w Baltimore, Bonn, Frankfurcie nad Menem, Heidelbergu, Jerozolimie, Królewcu, Nashville, Odessie, Petersburgu, San Francisco, Sofii, czy Ułan Batorze.
– Książka Sary Helm „Kobiety z Ravensbrück: życie i śmierć w hitlerowskim obozie koncentracyjnym dla kobiet” to historia tragiczna. Historia, w której trudno doszukiwać się optymizmu poza jednym jedynym faktem, który w tej książce znalazłem. Otóż nie jest to tylko zapis zbrodni, okrucieństw i sadyzmu, ale również zapis heroizmu kobiet, które w obozowych warunkach walczyły zarówno o przetrwanie, jak również o zachowanie godności – wyjaśnia dr hab. Maciej Raś.
Ravensbrück
78 lat temu, 8 maja 1945 roku o godzinie 23.01, zakończyła się II wojna światowa, która zyskała miano najbardziej krwawej wojny w dziejach ludzkości. W tym czasie na terenach okupowanej Polski działało przynajmniej kilkaset nazistowskich obozów różnych kategorii, takich jak m.in. obozy koncentracyjne i zagłady, getta, obozy jenieckie. Największym obozem na ziemiach polskich, w którym hitlerowcy dokonywali aktów ludobójstwa, był obóz w Auschwitz.
Obozy koncentracyjne jako miejsca uwięzienia, przymusowej pracy, a wreszcie śmierci były organizowane również na terenie Niemiec. Jednym z takich miejsc był – położony około 80 km od Berlina – obóz koncentracyjny w Ravensbrück. Obóz ten był najokrutniejszym obozem koncentracyjnym przeznaczonym wyłącznie dla kobiet.
„Polskie króliki”
– W obozie koncentracyjnym w Ravensbrück spotkać się mogły kobiety praktycznie z całej Europy: opozycjonistki niemieckie, radzieckie żołnierki, polskie więźniarki polityczne. Więźniarki bito, torturowano, zmuszano do niewolniczej pracy, głodzono i mordowano wyjaśnia dr hab. Maciej Raś. – Polskie więźniarki spotykał okrutny los. Znajdowały się w grupie kobiet, które poddawano pseudomedycznym eksperymentom – dodaje.
Na więźniarkach Ravensbrück testowano zabiegi sterylizacji, okaleczano je, wywoływano zakażenia, przeprowadzano operacje doświadczalne. Szczególnie okrutnie były traktowane polskie więźniarki, tzw. „króliki z Ravensbrück”, którym łamano nogi, miażdżono mięśnie, zarażano tężcem, zgorzelą gazową, gronkowcem złocistym, w ranach umieszczano kawałki metalu, szkła lub ziemi, by następnie móc testować różne środki medyczne.
Obóz w Ravensbrück funkcjonował do wyzwolenia przez Armię Czerwoną 30 kwietnia 1945 roku. Do dziś Ravensbruck ze względu na ból i cierpienie, którego doświadczyły tam osadzone, kojarzy się z piekłem na ziemi.
Książkę Sary Helm „Kobiety z Ravensbrück”, jak i inne książki o tematyce obozowej, można znaleźć w wolnym dostępie na półkach Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie.
Materiał wideo dostępny TUTAJ
