Konferencja „Sacrum i profanum we współczesnym świecie”

Szanowni Państwo,

serdecznie zapraszamy do udziału w XXIV Wielodyscyplinarnej Konferencji Badaczy Stosunków Międzynarodowych WNPiSM UW i Księży Werbistów „Sacrum i profanum we współczesnym świecie” pt. „Europa w stosunkach międzynarodowych, stosunki międzynarodowe w Europie. Wymiary regionalizmu europejskiego”, która odbędzie się w Pieniężnie, w dniach 1-3 lipca 2024 r.

Konferencja jest organizowana przez Katedrę Studiów Regionalnych i Globalnych oraz Katedrę Dyplomacji i Instytucji Międzynarodowych WNPiSM UW, Wydział Teologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, a także Misyjne Seminarium Duchowne Księży Werbistów w Pieniężne oraz Fundację Studiów Międzynarodowych.

Wprowadzenie w tematykę konferencji:

Po upadku muru berlińskiego, który przez kilka dekad dzielił Europę, a wraz z nią świat na dwa wrogie bloki polityczno-wojskowe, powszechnie przyjmowano założenie, że rozwijające się na całym świecie zinstytucjonalizowane formy współpracy regionalnej staną się trampoliną globalizacji i liberalnego ładu międzynarodowego. Liczono, że w ten sposób na zawsze wyeliminowane zostaną konflikty i wojny. Wiązało się to z nadzieją na samoistne rozprzestrzenianie się zachodniej demokracji i wolnego rynku, co nazwano wręcz „końcem historii” (Francis Fukuyama). Jednak trwający od ponad dekady kryzys liberalnego porządku międzynarodowego sprawia, że studia regionalne w nauce o stosunkach międzynarodowych wyglądają współcześnie zupełnie inaczej niż w latach 90. ubiegłego wieku…

Po powstaniu UE w 1993 r. wydawało się, że taki model stopniowej, rozszerzającej się na inne podmioty, pogłębionej integracji będzie miał charakter uniwersalny. Po raz kolejny w dziejach „cywilizowana” Europa, choć geograficznie stanowiąca zaledwie niewielki skrawek kuli ziemskiej, okazać się miała „latarnią dla świata”, niezwykle płodną „syntezą kultur i tradycji”, „jednością w różnorodności”, potęgą gospodarczą i polityczną, a szczególnie stojącym na straży uniwersalnych wartości „mocarstwem normatywnym”. Dziś wiadomo, że integracja – polityczna, kulturowa, a nawet gospodarcza w Unii – przebiega z oporami, a wiele społeczności i grup interesów dąży do redefinicji celów i zadań stojących przed integrującymi się państwami. UE wciąż z różnych przyczyn
nie obejmuje całego kontynentu, wciąż boryka się z wewnętrznymi problemami politycznymi i tożsamościowymi.

Usytuowanie „między Rosją i światem islamu” (Jerzy Krasuski) generuje szereg dalszych zewnętrznych wyzwań. Regionalizm europejski staje przed wieloma trudnymi pytaniami, a od odpowiedzi na nie będzie zależeć nie tylko przyszłość „projektu europejskiego”, ale także bezpieczeństwo i wolność wszystkich obecnych i przyszłych mieszkańców tej części świata. Zmienia się jednak nie tylko Europa, zmienia się kontekst globalny, w którym państwa i społeczeństwa.

Europy funkcjonują, a zmiana relacji sił w systemie międzynarodowym wymaga pogłębionej refleksji nad przyszłością Starego Kontynentu. Polityczny, społeczny, ekonomiczny, kulturowy czy religijny wymiar tożsamości europejskiej wymaga spojrzenia z nowej perspektywy. Zapraszając Państwa na konferencję, stawiamy więc szereg pytań, które mogłyby być podstawą do debat i refleksji na temat przyszłości Europy i jej miejsca jako regionu w zmieniającym się świecie. Jednocześnie – jak co roku – jesteśmy otwarcie na wszystkie propozycje tematyczne wpisujące się w szeroki kontekst zakreślony tytułem konferencji:

1. Jakie są wymiary, a jakie uwarunkowania regionalizmu w Europie? Jaki jest w nim udział poszczególnych państw i regionów? Co różni pod tym względem Europę Zachodnią i Wschodnią? Czy Europa naprawdę oddycha „dwoma płucami”; a jeśli nie, to co jej „dolega”?
2. Czy istniał/istnieje „geniusz Europy” i co na niego się składało/składa? Czym jest dziś tożsamość europejska, czy Europa w połowie trzeciej dekady XXI w. „odnalazła siebie samą”, do czego nawoływał Jan Paweł II w Santiago de Compostela w listopadzie 1982 r.?
3. Jaką rolę odgrywa dziś czynnik religijny w Europie, a zwłaszcza religia chrześcijańska, w tym Kościół katolicki? Czy zsekularyzowana Europa jest w stanie kulturowo porozumieć się z wciąż religijnymi, czy nawet „wściekle religijnymi” (Peter Berger), innymi regionami czy cywilizacjami? Czy w świecie jest miejsce na dialog międzycywilizacyjny czy jest to raczej nieuchronne „zderzenie”?
4. Jak postrzegana jest Europa przez pozaeuropejskie podmioty stosunków międzynarodowych? Jaka jest faktyczna rola Europy we współczesnym świecie? Czy postkolonialne soft power Europy wciąż działa?
5. Jaka jest przyszłość UE w obliczu licznych zagrożeń i konfliktów w Europie i jej otoczeniu międzynarodowym (wojny na Ukrainie i w Strefie Gazy), niestabilności Afryki, wycofywania się USA z roli strażnika liberalnego porządku oraz wzrostu znaczenia Chin i Globalnego Południa? Na czym polega stąpanie UE pomiędzy polityką wartości a polityką siły?
6. Jaką rolę w Europie i w świecie mogą odgrywać inne instytucje i organizacje europejskie lub o europejskiej proweniencji? Jaką rolę odgrywa gospodarka europejska w świecie?
7. Jakie wyzwania i problemy niosą ze sobą nieuniknione zmiany demograficzne na starzejącym się kontynencie; co przyniosły/przyniosą migracje i jaką strategię wobec niej powinna przyjąć UE i poszczególne państwa?
8. Jakie jest miejsce i rola Wielkiej Brytanii, Niemiec, Francji, Rosji i innych państw europejskich we współczesnym świecie?
9. Jaką rolę w Europie odgrywają dziś ruchy transnarodowe, a jaką lokalne separatyzmy?

Jak zawsze liczymy na ciekawe referaty i budującą dyskusję! Zapraszamy badaczy stosunków międzynarodowych oraz przedstawicieli różnych nauk społecznych i humanistycznych do udziału w konferencji w nadziei, iż pozwoli to na pogłębienie naszej refleksji nad regionalizmem Europejskim, jego uwarunkowaniami i wymiarami oraz rolą we współczesnym zmieniającym się świecie.

Ważne daty:

– zgłaszanie tematów wystąpień do 1 czerwca 2024 r. (bardzo prosimy o dotrzymanie tego terminu!)
– wniesienie opłaty konferencyjnej (100 zł, 50 zł dla studentów) do 20 czerwca 2024 r. (uwaga! opłata konferencyjna nie obejmuje noclegu i wyżywienia – te należności uiszczane są na miejscu; doba hotelowa z pełnym wyżywieniem od 170 do 200 zł)
– złożenie artykułów do publikacji do 15 grudnia 2024 r.

Poniżej znajdą Państwo zaproszenie do udziału w Konferencji zawierające wszystkie niezbędne informacje oraz formularz zgłoszeniowy.

• Zaproszenie
• Formularz zgłoszeniowy