COST Association, Brussels, Belgium
Okres realizacji: 27.11.2017–26.11.2021
Uczestnik akcji: dr Bartosz Pieliński

Empowering the next generation of social enterprise scholars
Social enterprise (SE) are organizations which combine an entrepreneurial dynamic to provide services or goods with a primacy of social aims. SE naturally cross various types of borders; sectoral (public, business, cooperatives, associations), resources (drawing them from the market, public procurement, grants, and philanthropy) and activity fields (personal services, finance, recycling industry, energy and transport, food supply chains…).

This EMPOWER-SE Action aims at:
(1) contributing to a comprehensive understanding of the diversity of SE models emerging across Europe and globally; their conditions of emergence and development; and their contribution to key industries for the development of sustainable societies by overcoming existing fragmentation in the levels of knowledge from both a geographical and a disciplinary point of view;
(2) empowering the next generation of SE scholars, focusing on expanding the SE scientific community to less research-intensive countries where it is still embryonic or non-existing; and
(3) fostering evidence-based policy from local to European levels and supporting the development of SE and their eco-systems in synergy with main industry representatives and stakeholders. The Action will implement networking mechanisms (working groups, conferences, meetings, workshops for policy-makers, local stakeholder talks, short-term scientific missions, training schools, communication tools including stakeholders briefs, and web-based dissemination) to connect fragmented communities and to contribute to closing the gap between the scientific community, policy-makers and society throughout Europe and beyond.

(Descriptions are provided by the Actions directly via e-COST.)

Narodowe Centrum Nauki; OPUS, edycja 20
Kierownik: dr hab. Adam Szymański
Okres realizacji: od 2021-07-07 do 2023-07-06

Celem projektu jest zbadanie zmian demokratycznych lub autokratycznych w ramach struktur regionalnych i lokalnych w państwie oraz ich relacji z podobnymi procesami na poziomie krajowym (centralnym) – skupiając się na wpływie szczebla krajowego na niższe poziomy terytorialne. Wybór tematu wynikał z tego, że większość studiów nad zmianami demokratycznymi czy autokratycznymi koncentrowała się dotychczas na poziomie krajowym, podczas gdy są one ważne również na poziomach lokalnych i regionalnych. Istnieje więc wyraźna luka do wypełnienia. Dzięki badaniom na ten temat można ujrzeć pełen obraz zmian demokratycznych i autokratycznych oraz zrozumieć lepiej te procesy. Zbadany będzie przypadek Polski w latach 2010-2022 (trzy pełne kadencje struktur lokalnych i regionalnych), włącznie z okresem pandemii. Wybrano to państwo, ponieważ jest interesującym przypadkiem członka UE, który ma trzy poziomy terytorialne, kombinację scentralizowanego i zdecentralizowanego modelu administracji oraz różne profile polityczne władz lokalnych i regionalnych (włączając w to osoby bezpartyjne) i modele ich politycznych relacji z władzami centralnymi.

Narodowe Centrum Nauki; OPUS, edycja 19
Kierownik: dr hab. Patrycja Grzebyk, prof. ucz.
Okres realizacji: od 2021-01-22 do 2025-01-21

Celem projektu jest dowieść, że następujące hipotezy są prawdziwe:
• Obecna procedura opinii doradczej w Międzynarodowym Trybunale Sprawiedliwości nie jest efektywnym narzędziem rozwiązywania prawnych sporów między państwami lub innymi podmiotami, aktorami stosunków międzynarodowych
• Ograniczenia procedury wydawania opinii doradczej wpływają na wartość samych opinii także w innych (nie tak oczywiście spornych) sprawach
• Opinie doradcze są lekceważone przez państwa w ich praktyce i tym samym mają niewielki wpływ na rozwój twardego (traktatowego i zwyczajowego) prawa międzynarodowego
• Wąska interpretacja próśb o wydanie opinii oraz unikanie jasnych odpowiedzi na problemy prawne leżące u podstaw niezbyt precyzyjnie określonych żądań wyjaśnień prawnych skutkuje nadużyciami w postaci interpretacji tychże opinii w złej wierze i tym samym nie służy celom państw/organizacji
• Wskazane wady wyjaśniają stosunkowo niskie zainteresowanie państw procedurą opinii doradczych
• Praktyka wskazuje, że poszczególne organy ONZ nie mają konsekwentnego podejścia co do użyteczności opinii doradczych.
W wyniku projektu zostanie oceniona efektywność procedury opinii doradczej w świetle celów państwa/organizacji, które inicjowały wystosowanie danej prośby o wydanie opinii doradczej, oraz celów MTS. Zostaną poddane ocenie także te próby złożenia żądania wydania opinii, które się nie powiodły. Zrozumienie samej koncepcji procedury opinii doradczej i jej wad pozwoli państwom i międzynarodowym organizacjom ocenić, czy żądanie wydania opinii doradczej jest użyteczną formą rozwiązywania sporów. Projekt pozwoli również odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób opinie doradcze kształtują prawo międzynarodowe, jak wpływają na sam proces zmiany tegoż prawa. Projekt wyjaśni również, jakie są główne przeszkody w osiągnięciu pełnej efektywności procedury doradczej, co pozwoli na wskazanie niezbędnych zmian, jakie należałoby wprowadzić w obecnie obowiązujących regulacjach.

Koordynowany projektu: UNIVERSITAET SIEGEN
Okres realizacji: 1 lutego 2020 – 31 stycznia 2024
Uczestnik akcji: dr hab. Maria Theiss
Finansowanie w ramach: RIA – Research and Innovation action (H2020-EU.3.6.1.2.)

A new understanding of trust, distrust in governance

During the last decade, EU societies experienced a decrease in trust in governance. It’s a trend that undermines democracies. The EU-funded EnTrust project intends to offer a new understanding of trust and distrust in governance, aiming at sustainable democratic societies in Europe. It will create a theoretical base to understand the dynamic connection between trust and distrust. It will develop an empirical data set aiming to calculate how trust and distrust are growing concerning governance at local, national and European levels. The project will also map trust and distrust levels in European societies, systematically comparing levels of interaction. In-depth interviews with citizens and governance actors as well as analyses of online and social media content will be used by seven research teams.

In EnTrust, we will provide novel insights into trust in governance and measures to support sustainable and democratic societies in Europe. Our project has five overarching objectives:
a) Develop a multidisciplinary theoretical framework to understand the dynamic relationship between trust and distrust, in order to promote new forms of enlightened trust in democratic governance;
b) Provide a comprehensive empirical dataset based on mixed methods and geared to measure how trust and distrust are constructed at individual, meso, and macro levels in relation to governance actors across local, national and European levels;
c) Systematically compare and map trust and distrust across European countries to understand context-specific forms of trust and distrust, their conditions and consequences;
d) Develop role models and best practices enabling to promote enlightened trust; and
e) Engage in active exploitation, dissemination and communication activities to reach the highest possible impact of our findings.

EnTrust consists of an interdisciplinary and well-integrated consortium of seven research teams from the Czech Republic, Denmark, Germany, Greece, Italy, Poland and Serbia with expertise in sociology, psychology, political science, media and communication studies, as well as a civil society practitioner active at the EU level. Our work plan will generate novel theoretical and empirical insights on the basis of interlocked methods, including in-depth interviews and focus groups with citizens and governance actors, analyses of online and social media content, as well as a representative population survey and various experiments. Moreover, it will make use of innovative instruments to secure a high level of dissemination, exploitation and communication. Our goal is to provide tangible and viable recommendations for policymakers, civil society actors and the scientific community to improve trust relations.

Komisja Europejska: H2020
Kierownik: dr hab. Grzegorz Gudzbeler
Okres realizacji: 1 września 2020-31 sierpnia 2023

Opis: The EU-RADION project will provide an innovative solution to deal with selected shortcomings in CBRNe protection indicated in the ENCIRCLE Catalogue. The project will provide an operational radiological threat detection and identification system comprising several technological components. The components encompass radiological threat dispersion modelling and analysis tools, test sensor platforms including swarm of mini UGVs, tactical command tool, network controller and sensor integration unit.
The sensor integration unit (SIU) will be a novel detector, which includes several radiological threat sensing devices supported by hydrogen sensor and positioning module. The SIU will be adaptable to several platforms (including stationary, handheld and UGV mounted units) and capable of operating in both indoors and outdoors environments. Furthermore, the system will feature a computational tool allowing for estimating the dispersion of RN material and its potential source. Moreover, the Tactical Command tool (TC) will be the highest layer of the system responsible for providing a user interface to the system and integrating data acquired from measurement and computational components. This component will cooperate directly with the network controller (NC) in order acquire data from radiological sensors. EU-RADION also assumes the implementation of UGV swarm concept for radiological threat detection and evaluation of its performance in CBRNe domain.
EU-RADION will be based on system-of-systems approach. All of the developed components will be designed as fully operational and independent modules. This will enhance the system interoperability and facilitate potential integration with other existing systems. The final system will be demonstrated in realistic environment (training tunnel).

Projekt realizowany w ramach Erasmus + (Partnerstwa Strategicznego na Rzecz Edukacji)
Kierownik: dr Barbara Kratiuk
Okres realizacji: 01.10-2019 – 31.05.2022

Opis: Główny cel projektu Eurasian Insights: Strenghening the Indo-Pacific Studies in Europe (EISIPS) ma na celu wzmocnienie badań nad Indo-Pacyfikiem. W związku z tym, że szeroko rozumiany region Indo-Pacyfiku cieszy się coraz większym zainteresowaniem zarówno ze strony decydentów politycznych, jak i naukowców, rośnie zapotrzebowanie na lepsze zrozumienie tego regionu. Badania Indo-Pacyfiku oraz stworzenie ram, które pozwolą na edukowanie przyszłych specjalistów od regionu stanowią podstawowe cele projektu.

Dla celów projektu badania nad regionem Indo-Pacyfik są definiowane jako multidyscyplinarny obszar badawczy skupiający się na rozwoju politycznym, gospodarczym i społecznym regionu. Pojęcie Indo-Pacyfiku wywodzi się pierwotnie z geografii i obejmuje obszary dwóch oceanów: Ocean Indyjski i Ocean Spokojny z wyłączeniem wybrzeży obu Ameryk i regionów polarnych. Indo-Pacyfik rozciąga się od Indii i Pakistanu, na wschodzie przez państwa Azji Południowo-Wschodniej do Chin, Japonii, Australii i Nowej Zelandii.

Istnieje światowa potrzeba budowania i wzmacniania badań nad Oceanem Indyjskim z trzech głównych powodów. Po pierwsze, jest to region zamieszkiwany przez ponad 1/3 ludzkości. Po drugie, kraje tego regionu rozwijają się bardzo szybko, a ich wpływ na sprawy globalne jest coraz większy. Po trzecie, z perspektywy UE region ten jest szczególnie ważny dla UE, ponieważ stanowi największy rynek eksportowy dla produktów europejskich.

Partnerzy:
– Uniwersytet Adama Mickiewicza, Poland
– La Sapienza University Rome, Italy
– Vrije Universiteit Brussel , Belgium
– University of St Andrews, UK
– Jawaharlal Nehru University, India
– Ritsumeikan Asia Pacific University, Japan

Partnerzy Stowarzyszeni:
– The National Maritime Foundation, India
– International Christian University, Japan
– South Asia Democratic Forum, Belgium

http://www.eisips.eu/about-eisips/project.html

Projekt realizowany w ramach Horyzont 2020 (Research Executive Agency – REA)
Koordynator: ITTI Sp. z o.o., Polska
Kierownik: dr Magdalena Dobrowolska-Opała (od 2019-03-01)
Okres realizacji: 2018-05-01 do 2021-04-30

Strona internetowa projektu: http://eu-sense.eu/home

Projekt realizowany w ramach Horyzont 2020 (ERC, działanie Research & Innovation Action, Innovation Action, działania Marie Skłodowskiej-Curie)

Kierownik: dr hab. Jakub Zajączkowski
Okres realizacji: 2017-04-01 do 2021-03-31

The GLOBAL INDIA ETN will deliver a world-class multi-sectoral doctoral training programme focused on India’s emergence as a global and regional power, and its relationship with the EU. International research on India’s global role has not kept pace with the changes to India’s status as a growing economy and significant international actor. This is reflected in the lack of PhD level training programmes in Europe that have a focus on India. Europe lacks a knowledge base on India, the ETN addresses this by creating a multidisciplinary, multi-sectoral network bringing together six leading European universities, with six leading Indian universities, and six non-university partners (one as a beneficiary), all of whom have previously collaborated together. India’s actions as a global actor impact on the interests of the EU, and India as a democratic state could potentially be an ally for the EU on international issues that will affect the welfare and security of Europe. The quality of Indian democracy also shapes India’s actions as an international actor and therefore this programme examines the domestic challenges that are shaping Indian democracy and the key international actions of India that are most relevant to its relationship with Europe. The networks training programme is grounded in the academic excellence of the universities and the complimentarily of the strong, diverse range of non-academic partners – a representative business organisation, a consultancy SME; two think-tanks (in Brussels and New Delhi); a human rights organisation and a global company. The training programme requires that all ESRs will attend 9 network training events, providing workshops on skills (academic and practitioner), with inputs from all partners; complete an internship with a non-academic partner; and conduct extended period of field-work based in an Indian University. Key measurable outputs of the network will be 30 journal articles, 60 policy briefs and an active media presence.

http://cordis.europa.eu/project/rcn/208796_pl.html

Narodowe Centrum Nauki; OPUS; edycja 18
Kierownik: dr hab. Anna Kurowska
Okres realizacji: 2020-07-10 – 2024-07-09

Opis: https://www.ncn.gov.pl/sites/default/files/listy-rankingowe/2019-09-16/streszczenia/463582-en.pdf

Komisja Europejska, COST
Kierownik: dr hab. Dorota Heidrich
Okres realizacji: 4 lipca 2019-2023

Opis: “Global Atrocity Justice Constellations” (JUSTICE-360) is an Action of the COST Association funded by the European Union (EU) from 2019 until 2023, with the reference number CA18228 (you can find the Action’s website in COST here). The Action’s Memorandum of Understanding, where detailed information can be found on the overview, research coordination and capacity building objectives, review of the relevant scholarship, novel contributions by the Action to that scholarship, working groups and their description, impact of the Action on society at large, dissemination plan, timetable (e.g. GANTT) and deliverables, risk analysis, and other relevant information, was approved by COST Association on 4 June 2019.

Projekt realizowany w ramach Horyzont 2020 (Research Executive Agency – REA)
Koordynator: European University Institute, Włochy
Kierownik projektu ze strony polskiej: dr hab. Wojciech Gagatek, prof. ucz.
Okres realizacji: 2019-01-01 do 2021-12-31

Integrating Diversity in the European Union (InDivEU) is a Horizon 2020 funded project that will start in January 2019 and run for three years. Its main objective is to provide Europe’s policy makers with an important knowledge hub on ‘Differentiated Integration’.

The challenge of ‘integrating diversity in the European Union’ is back on the EU agenda as the EU strives to forge a post-crisis future, reach out to European citizens and counter-balance the anti-EU populist discourse.

The InDivEU project aims to contribute concretely to the current debate on the ‘Future of Europe’ by re-assessing, developing and testing a range of models and scenarios for different levels of integration among EU member states.

InDivEU will use various methods and data sources to explore Differentiated Integration conceptually and normatively, describe its historical trajectory and patterns, examine its causes and effects, study alternative forms of flexibility, and provide evidence-based policy advice on designing future forms of Differentiated Integration.

InDivEU will combine excellent academic research with the capacity to translate research findings into policy design and advice. The research will be supported by professional expertise and knowledge in project management, exploitation, dissemination and communication

Project consortium includes key European universities, including European University Institute in Florence, ETH Zurich, Hertie School of Governance in Berlin, London School of Economics, University of Amsterdam and others.

 The project has received funding from the European Union’s Horizon 2020 research and innovation programme under grant agreement No 822304.

Narodowe Centrum Nauki; OPUS, edycja 19
Kierownik: dr hab. Anna Kurowska
Okres realizacji: od 2021-01-11 do 2025-01-10

Od czasu wybuchu pandemii COVID-19 część rodzin została bezpośrednio dotknięta rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-coV-2. Wiele osób zachorowało, a część z nich zmarła. Jednak pośrednio, pandemia dotknęła niemal wszystkie rodziny, ponieważ większość krajów na świecie wdrożyła daleko idące polityki społecznego dystansowania ograniczając możliwość wyjazdów za granicę, zamykając szkoły, przedszkola, żłobki, niektóre miejsca pracy, parki czy inne przestrzenie publiczne oraz ograniczając dostęp do sklepów czy miejsc oferujących różnego rodzaju usługi. Celem naszego projektu jest ocena różnorodnych, krótko i długoterminowych konsekwencji polityk wprowadzonych w reakcji na pandemię COVID-19 na podział obowiązków domowych i zawodowych między partnerami oraz ich sytuację na rynku pracy (rodzaj umowy o pracę, stabilność pracy, zarobki, pełnione stanowisko) w Polsce oraz w międzynarodowej perspektywie porównawczej.

Projekt realizowany w ramach Horyzont 2020 (działanie Marie Skłodowska-Curie, Research and Innovation Staff Exchange – RISE)
Koordynator: Accademia Europea Di Bolzano, Włochy
Kierownik projektu ze strony polskiej: dr Andżelika Mirska
Okres realizacji: od 2019-02-01 do 2023-01-31

Samorząd lokalny zarówno w Europie, jak i w innych częściach świata musiał zmierzyć się w ostatnich dziesięcioleciach z wyzwaniem rozwoju metropolitalnego. Równoległe zjawiska związane ze wzrostem populacji i urbanizacją spowodowały z jednej strony pojawienie się megamiast, a z drugiej coraz bardziej wyludnionych obszarów wiejskich. Ta rosnąca przepaść między dużymi miastami i małymi samorządami wywarła znaczny wpływ pod wieloma względami: 1) odpowiedzialności władz lokalnych i ich zdolności do świadczenia usług publicznych, 2) kwestii finansowych, 3) struktury samorządu terytorialnego, 4) stosunków międzyrządowych z władzami centralnymi i regionalnymi, 5) udziału mieszkańców w lokalnym procesie decyzyjnym.

Wszystkie działania w ramach projektu są ukierunkowane na cel, jakim jest zwiększenie zdolności zarówno dużych miast, jak i małych samorządów do radzenia sobie z daleko idącymi konsekwencjami rozwoju metropolitalnego w pięciu wyżej wymienionych obszarach. Osiągnięcie tego podstawowego celu wymaga osiągnięcia celów szczegółowych:

1) zidentyfikowanie dobrych i złych praktyk w odniesieniu do pięciu wyżej wymienionych obszarów samorządu terytorialnego poprzez porównawcze badania prawne i polityczne, które opierają się na wymianie ustaleń i praktycznych doświadczeń partnerów z uzupełniającą wiedzą fachową z różnych części świata;

2) ustanowienie podstaw dla dalszych wspólnych badań w tych obszarach, wykraczających poza czas trwania projektu, poprzez stworzenie trwałej sieci naukowej i skuteczne rozpowszechnianie wyników badań zarówno w ramach regionalnych sieci partnerów, jak i na całym świecie;

3) zachęcanie do skutecznego stosowania innowacyjnych rozwiązań przez samorządy lokalne poprzez ścisłą współpracę między akademickimi partnerami projektu i lokalnymi decydentami (reprezentowanymi na przykład przez Kongres Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy), który zapewnia międzysektorowy transfer wiedzy.

Projekt opiera się na procesie wymiany wiedzy poprzez oddelegowania personelu między uczestniczącymi instytucjami. Współpraca partnerów z różnych części świata (z Austrii, Francji, Hiszpanii, Macedonii, Niemiec, Szwajcarii, Włoch, Argentyny, Australii, Etiopii, Indii, Kanady, Singapuru, RPA) gwarantuje międzynarodowy charakter tej wymiany, zarówno w celu pozyskiwania wiedzy eksperckiej dla Europejskiej Przestrzeni Badawczej, jak i przekazywania jej innym państwom. Jednocześnie włączenie partnerów pozaakademickich do projektu zapewnia mu wymiar wymiany międzysektorowej.

Narodowe Centrum Nauki; SONATA; edycja 15
Kierownik: dr Hanna Schreiber
Okres realizacji: 2020-07-27 – 2023-07-26

Opis: https://projekty.ncn.gov.pl/index.php?projekt_id=462528

https://wnpism.uw.edu.pl/dr-hab-anna-kurowska-oraz-dr-hanna-schreiber-z-grantami-ncn/

Akronim projektu: ReNewEurope
Data rozpoczęcia projektu 2020-12-01
Całkowity czas trwania projektu 28 miesięcy
Data zakończenia projektu 2023-03-31

Narodowa Agencja Organizacji Wnioskodawcy
PL01 Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji

Opis projektu
Stereotypowe postrzeganie Europy Środkowej i Wschodniej jako potencjalnych źródeł konfliktów, postkomunistycznych, poradzieckich i przesadnie orientalnych (zwłaszcza Bałkanów) jest nadal obecne w europejskim dyskursie. W tym sposobie postrzegania nowej części zjednoczonej Europy dostrzegamy konieczność zastosowania nowego podejścia, którego podstawowym celem jest podważenie dominujących stereotypów. Drogą do realizacji wyznaczonego celu jest spojrzenie na nową Europę przez pryzmat jej doświadczeń
historycznych, kulturę i interakcje przeplatające losy narodów. Z łatwością można dostrzec trudności związane z neutralnym i opartym na wzajemnym szacunku podejściem do historii i 2 polityki w regionie. Dlatego, stawiamy sobie za cel zbudowanie bardziej pozytywnego
wizerunku regionu przez aktywną współpracę między młodymi jako podejście, które nadal nie jest wystarczająco rozwinięte i ukształtowane, a w którym drzemie olbrzymi potencjał. W zmieniającej się Europie wciąż jednym z największych problemów jest stereotypowe akceptowanie „Innego”, czy też ‘nieznanego’ w szerszym znaczeniu. Nie inaczej jest patrząc na dominujące narracje i postawy skierowane wobec Bałkanów i szerszego regionu Europy Środkowo-Wschodniej. Chociaż istnieje wielka tradycja odkrywania i badania regionu, „Stara” Europa wciąż ma trudności ze zrozumieniem tej „nowej” części siebie. Wyzwanie, które zostaje przed nami to nie tylko zrozumienie, ale także integracja „nowej Europy” uwzględniająca również procesy integracyjne w zachodniej części Półwyspu Bałkańskiego.
Główną grupą docelową naszego projektu są pracownicy naukowi, dydaktyczni oraz studenci. Głównym celem projektu jest wypracowanie innowacyjnego, holistycznego i integralnego podejścia do szkolenia profesorów uniwersytetów, adiunktów, badaczy i naukowców do
prowadzenia procesu edukacyjnego w zakresie studiów bałkańskich i Europy Środkowo-Wschodniej poprzez mobilną letnią szkołę skoncentrowaną na czterech głównych dziedzinach: (i) mniejszości i większości; (ii) praworządność i integracja europejska; (iii)
tożsamość i nacjonalizm oraz (iv) polityka i religia.

Szczegółowymi celami wniosku są:
– Podniesienie świadomości profesorów i asystentów uniwersytetów na temat potrzeby organizowania i prowadzenia szkół mobilnych dotyczących problematyki historii Bałkanów i Europy Środkowo-Wschodniej, aby przezwyciężyć istniejące stereotypy i uprzedzenia
uczniów w tym zakresie.
– Rozwijanie kompetencji profesorów i asystentów uniwersyteckich w zakresie organizacji i prowadzenia szkół mobilnych z uczniami zainteresowanymi historią Bałkanów i Europy Środkowo-Wschodniej.
– Podkreślenie potrzeby głębszego zrozumienia regionu w „starej” i „nowej” Europie poprzez zdefiniowanie głównych zasad i podejść metodologicznych stymulujące kompetencje społeczno-kulturowe kadry dydaktycznej.

Organizacja wnioskująca
UNIWERSYTET WARSZAWSKI, Polska

Organizacje partnerskie
UNIVERSITATEA TRANSILVANIA DIN BRASOV, Rumunia
SVEUCILISTE U ZAGREBU, Chorwacja
PAX RHODOPICA FOUNDATION, Bułgaria
UNIVERZITET U BEOGRADU, Serbia

Koordynator projektu:
Dr Spasimir Domaradzki
s.domaradzki2@uw.edu.pl

Asystent projektu:
Ewa Bogusławska
e.boguslawska@uw.edu.pl

Komitet Sterujący:
Prof. Goran-Pavel Šantek
Ivana Radic Milosavljevic Ph.D.
Dr Arabela Briciu
Dr Hristo Berov
Uczestnicy projektu:
Prof. Marko Babić (Uniwersytet Warszawski)
Prof. Piotr Tosiek (Uniwersytet Warszawski)
Prof. Jacek Wojnicki (Uniwersytet Warszawski)

Kierownik: mgr Piotr Sosnowski
Czas realizacji: 2022-06-27 2025-06-26
Finansowanie : NCN OPUS

Projekt analizuje konsekwencje, jakie dla stosunków międzynarodowych ma faktyczna (empiryczna) państwowość irackiego Kurdystanu. Chociaż podmiot ten nie jest suwerennym państwem, to oficjalnie przyjmuje korzystne dla siebie role i funkcje w stosunkach międzynarodowych np. jako „partner w wojnie z terroryzmem”, „partner handlowy”, „mediator”, „dostawca pomocy humanitarnej”, czy „podmiot zapewniający ochronę”. Projekt stawia pytanie o korzyści, jakie suwerenne państwa, takie jak Turcja czy USA, odnoszą z nawiązania stosunków z irackim Kurdystanem (i vice versa), a także o postrzeganie tych korzyści przez mieszkańców irackiego Kurdystanu.

Narodowe Centrum Nauki; OPUS, edycja 18
Kierownik: dr hab. Anna Kurowska
Okres realizacji: od 2020-07-10 do 2024-07-09

Od czasu wprowadzenia urlopu rodzicielskiego w Szwecji w 1974 r. coraz więcej krajów europejskich i pozaeuropejskich wprowadza ten rodzaj urlopu po to, by umożliwić nie tylko pracującym matkom, ale także pracującym ojcom, sprawowanie osobistej opieki nad dziećmi. Urlop rodzicielski stopniowo staje się bardziej hojny (pod względem długości i wysokości zasiłku rodzicielskiego). W niektórych krajach część urlopu rodzicielskiego jest zarezerwowana wyłącznie dla ojców. Z prowadzonych badań empirycznych wynika, że wykorzystanie urlopu rodzicielskiego przez ojca jest ważne dla jego relacji z dzieckiem, stabilności związku/małżeństwa oraz równości płci tak na rynku pracy, jak i w domu. Jednak wielu mężczyzn nie korzysta z przysługującego im prawa do urlopu rodzicielskiego. Przykładowo, w Niemczech, gdzie rodzice otrzymują dwa dodatkowe, dobrze płatne miesiące urlopu pod warunkiem, że każdy z nich skorzysta z co najmniej dwóch miesięcy tego urlopu, odsetek ojców, którzy w ogóle nie korzystają z urlopu rodzicielskiego przekracza 60 procent. Również w wielu innych krajach zdecydowana większość ojców nie korzysta z przysługującego im
prawa, a odsetek niekorzystających z urlopów często przekracza 90 procent. Do jakiego stopnia niekorzystanie z urlopów rodzicielskich jest wynikiem podejmowania przez ojców wolnych/swobodnych wyborów? Czy decyzje ojców o skorzystaniu z urlopu są rezultatem dokonania przez nich swobodnego/wolnego wyboru? Dotychczasowe badania naukowe nie udzieliły jeszcze na te pytania odpowiedzi. Dr hab. Anna Kurowska proponuje innowacyjne i kompleksowe ramy teoretyczne, a także rozwija nowe metody mające na celu zbadanie zakresu w jakim ludzie dokonują wolnych wyborów w kwestii korzystania lub nie ze swoich praw socjalnych, usług czy świadczeń społecznych. Jej koncepcja teoretyczna i metodologiczna zostanie w projekcie zastosowana do empirycznej analizy zakresu wolności wyboru przez ojców (nie) korzystania z przysługującego im prawa do urlopu rodzicielskiego oraz czynników ograniczających tę wolność w czterech krajach: Japonii, Niemczech, Polsce i Szwecji.

Narodowe Centrum Nauki; HARMONIA; edycja 10
Kierownik: dr Seweryn Dmowski
Okres realizacji: od 2019-04-17 do 2023-04-16

Projekt dotyczy zagadnienia percepcji klubowych rywalizacji piłkarskich w krajach Grupy Wyszehradzkiej (Polska, Czechy, Słowacja i Węgry). Jego głównym celem jest identyfikowanie i przeanalizowanie tego społeczno-politycznego i kulturowego fenomenu oraz stworzenie na bazie odpowiedzi respondentów „mapy cieplnej” rywalizacji pomiędzy kibicami drużyn piłkarskich w Europie Środkowo-Wschodniej. Głównym celem proponowanego projektu jest zbadanie jak kibice postrzegają istotę swych relacji z kibicami rywali oraz jaka jest ich hierarchia ważności, a także zrozumienie ich motywów oraz głębszych społecznopolitycznych i kulturowych czynników, którymi warunkowane są wspomniane rywalizacje.

Materiał badawczy zostanie zebrany w drodze największego w historii badania ilościowego i jakościowego kibiców piłkarskich w Europie. Badanie będzie się składało z dwóch kolejno następujących po sobie komponentów: jakościowego (serii 20 pogłębionych wywiadów indywidualnych z zagorzałymi kibicami z Polski, Czech, Słowacji i Węgier) oraz ilościowego (badania CAWI obliczonego na pozyskanie odpowiedzi od około 100 000 respondentów-kibiców z Europy Środkowo Wschodniej). Wyniki pierwszego komponentu pomogą stworzyć właściwy kwestionariusz dla komponentu drugiego, którego wyniki z kolei pozwolą poznać odpowiedź na kluczowe pytania badawcze projektu. Wyniki obu komponentów będą komplementarne względem siebie i pozwolą na lepsze zrozumienie znaczenia społeczno-politycznych oraz kulturowych uwarunkowań rywalizacji futbolowych.

Zagadnienie percepcji klubowych rywalizacji piłkarskich w Europie nie było dotąd przedmiotem badań akademickich zakrojonych na taką skalę. Projekt może mieć znaczący wpływ na rozwój naukowego poznania zjawisk, które są w bezpośredni sposób warunkowane przez rywalizacja piłkarskie, takich jak: zainteresowanie kibiców i mediów, poziom satysfakcji z konsumpcji futbolu, zaangażowanie kibiców oraz różne formy patologicznych zachowań i nieporządku publicznego (przemoc, chuligaństwo, mowa nienawiści, rasizm, homo- i ksenofobia).

Narodowe Centrum Nauki; BEETHOVEN; edycja 2
Kierownik: dr Anna Karolina Kurowska
Okres realizacji: od 2018-02-01 do 2023-01-31

Cel prowadzonych badań: W naszym projekcie badamy przede wszystkim moderującą rolę kontekstu kulturowego dla siły i kierunku związków między publiczną opieką nad dzieckiem i rozwiązaniami mającymi na celu godzenie życia zawodowego z rodzinnym na poziomie przedsiębiorstwa a zatrudnieniem kobiet i możliwościami osiągania przez nie równowagi między pracą i życiem prywatnym. Pierwsze badanie w projekcie (badanie 1) ma na celu analizę wpływu reformy wprowadzającej (a) uprawnienie do, a następnie (b) obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego dla pięciolatków w Polsce na zatrudnienie kobiet, z uwzględnieniem moderującej roli lokalnego kontekstu kulturowego. W drugim badaniu (badanie 2) analizujemy zależności między opieką nieformalną i formalną nad dzieckiem i wpływ dostępu do opieki nieformalnej na możliwości zaangażowania matek w pracę zawodową w różnych regionalnych kontekstach kulturowych – w Polsce oraz Wschodnich i Zachodnich Niemczech. Trzecie badanie (badanie 3) ma na celu analizę wpływu wprowadzenia na poziomie przedsiębiorstwa rozwiązań umożliwiających godzenie życia zawodowego z rodzinnym na zatrudnienie kobiet w tych przedsiębiorstwach, w różnych kontekstach regionalnych – Polsce, Niemczech Wschodnich i Zachodnich. Ostatnie badanie (badanie 4) ma na celu porównanie związków pomiędzy pracą z domu a możliwościami osiągnięcia równowagi między pracą a życiem prywatnym wśród matek i ojców w Polsce, Niemczech Zachodnich i Wschodnich.

Metodyka: Korzystamy z metod ilościowych stosując odpowiednie techniki estymacji i strategie identyfikujące (zmienne instrumentalne – w badaniach 1 i 2 oraz opóźnione wartości zmiennych w badaniu 3).W badaniu 4 korzystamy z modelowania strukturalnego (Structural Equation Modelling) w celu pomiaru zmiennej latentnej jaką jest możliwość (capability) osiągnięcia równowagi między pracą a życiem prywatnym jednocześnie dokonując analizy związków między pracą z domu i możliwością osiągnięcia tej równowagi. Wykorzystujemy unikatowe źródła danych do analiz porównawczych, które są szczególnie adekwatne do badań w naszym projekcie. Po pierwsze, w badaniach 1, 2 i 4, w celu uchwycenia postaw i zachowań jednostek korzystamy z dwóch fal badania Generations and Gender Survey w Niemczech i w Polsce (2005/2008; 2010/2014). Po drugie, w badaniu 3, by uchwycić rozwiązania w zakresie godzenia pracy z życiem rodzinnym na poziomie przedsiębiorstwa korzystamy z Asset4 – bazy danych Thomson Reuters, która gromadzi informacje z różnych źródeł, takich jak: raporty CSR, doroczne raporty oraz strony internetowe dla największych przedsiębiorstw – 30 firm Niemieckich na liście DAX oraz 20 firm Polskich na liście WIG20 – przez okres 10 lat (2005-2015).

Wpływ spodziewanych rezultatów na rozwój nauki, cywilizacji i społeczeństwa:

Nasz projekt przyczyni się do poszerzenia wiedzy naukowej, wypełniając zidentyfikowane w literaturze luki badawcze, oraz rozwoju interdyscyplinarnego i kompleksowego podejścia do wyjaśniania determinantów zaangażowania matek w pracę zawodową. Wyniki projektu będą miały również znaczenie dla lepszego rozumienia różnic w skuteczności podobnych rozwiązań z zakresu polityki rodzinnej w różnych krajach czy regionach. Ostatecznie więc projekt dostarczy użytecznych wskazówek dla projektowania bardziej efektywnych rozwiązań instytucjonalnych i podwyższania dobrobytu rodzin w obu krajach.

Wartość dodana ze współpracy polsko-niemieckiej: Dzięki połączeniu zespołów polskiego i niemieckiego, wspólnie tworzymy interdyscyplinarny zespół złożony z ekonomistów i ekspertów w dziedzinie polityki społecznej, posiadających doświadczenie nie tylko w prowadzeniu badań empirycznych ale i wnoszących wkład teoretyczny w rozwój swoich dziedzin. Ponadto, Polska i Niemcy stanowią wyjątkowo adekwatną parę krajów do dokonania analiz w naszym projekcie z kilku powodów. Po pierwsze, Wschodnie i Zachodnie Niemcy oraz Polska bardzo się różnią w zakresie dostępu do opieki formalnej jak i nieformalnej nad dzieckiem. Polska to kraj charakteryzujący się znacznymi różnicami w poziomie dostępu do opieki formalnej i nieformalnej nad dzieckiem na poziomie lokalnym. Niemcy natomiast to kraj o długich tradycjach wysokiej jakości regulowanej opieki formalnej na poziomie centralnym, o średnim (zachodnia część) i wysokim (wschodnia część) poziomie dostępności. Dostęp do opieki nieformalnej jest w Niemczech niższy niż w Polsce. Po drugie, Polska i Niemcy różnią się istotnie jeśli chodzi o warunki/kulturę pracy co sprzyja badaniu znaczenia kontekstu kulturowego dla związków między formalnymi rozwiązaniami w zakresie godzenia życia rodzinnego z pracą na poziomie przedsiębiorstw a zatrudnieniem kobiet. Po trzecie, jak pokazują ostatnio przeprowadzone badania Polska, Wschodnie i Zachodnie Niemcy istotnie różnią się w zakresie postaw społecznych względem ról, których oczekuje się od matek i ojców, w tym optymalnego podziału opieki nad dzieckiem między matkę i ojca. Umożliwia to zbadanie znaczenia kulturowo uwarunkowanych ról według płci (gender roles) dla związków między pracą z domu a możliwością osiągnięcia równowagi między pracą a życiem prywatnym wśród matek i ojców.

Narodowe Centrum Nauki; OPUS; edycja 13
Kierownik: dr hab. Anna Wojciuk
Okres realizacji: od 2018-01-19 do 2023-01-18

Niniejsze badanie pozwoli wyjaśnić, w jaki sposób instytucje w państwach o bardzo różnych tradycjach i doświadczeniach historycznych upodabniają się do siebie. Zjawisko imitacji instytucji pomiędzy krajami zostało szczegółowo opisane przez naukę w ostatnich dekadach, jednak istniejące ujęcia nie pokazują w sposób systematyczny procesów, które pozwalają przezwyciężyć początkowe poczucie zagrożenia własnego porządku, by ostatecznie doprowadzić do sytuacji, w których obcy model organizacji zaczyna być postrzegany jako atrakcyjny i warty wprowadzenia u siebie. Zjawisko to chcę badać na przykładzie systemów edukacyjnych, ponieważ: po pierwsze edukacja jest kluczowa dla budowy nowoczesnych państw, po drugie, edukacja jest obszarem, gdzie przekazywane są treści fundamentalne dla budowy tożsamości grup społecznych, i po trzecie, szkoła jest miejscem, gdzie państwo „spotyka” swoich obywateli i wpływa na ich socjalizację. Analiza to zostanie przeprowadzona na przykładzie ewolucji chińskiego systemu edukacji pomiędzy latami 1840 i 1990. Chiny są ciekawym przypadkiem, ponieważ Zachodni model instytucjonalny napotkał tam wyrazisty, dobrze ugruntowany od XIII-XIV wieku własny model szkolnictwa. Dlatego opór przeciwko zmianie instytucjonalnej powinien być tam najsilniejszy. W badanym okresie ewolucja chińskich instytucji związana była z rozmaitymi wpływami, najpierw cesarski system egzaminów został skonfrontowany ze szkolnictwem wprowadzonym przez europejskich misjonarzy, następnie duże wpływy zyskał japoński model edukacji (sam wzorowany na instytucjach niemieckich i amerykańskich), kolejnym ważnym czynnikiem była bliskość systemu brytyjskiego, funkcjonującego w Hong Kongu, wreszcie w czasach Mao wprowadzono w Chinach model radziecki edukacji. W latach 1980-1990 w czasie reform Deng Xiaopinga dokonano wiele zmian, dostosowujących chińskie szkolnictwo do standardów międzynarodowych (Zachodnich).

NCN Preludium edycja 18
Kierownik: Mgr Wojciech Mincewicz
Okres realizacji: 2020-07-27 do 2023-07-26

Opis: https://projekty.ncn.gov.pl/index.php?projekt_id=464144

Narodowe Centrum Nauki; PRELUDIUM 10
Kierownik: mgr Oliwia Piskowska
Okres realizacji: od 2016-10-11 do 2022-12-10

Celem niniejszego projektu jest zbadanie dyskursu publicznego w Kirgistanie oraz jego relacji z prowadzoną przez ten kraj polityką zagraniczną. Kirgistan jest państwem w poradzieckiej Azji Centralnej – wyjątkowym regionie, leżącym na styku wielkich cywilizacji i konglomeratem kultur, gdzie nakładają się na siebie elementy radzieckie, islamskie, koczownicze i wiele innych. Region ten jest polem tzw. Nowej Wielkiej Gry, czyli rywalizacji czołowych mocarstw – Stanów Zjednoczonych, Rosji, Chin, jak również mocarstw regionalnych, takich jak Turcja czy Iran. Każde z tych państw chce w najefektywniejszy sposób realizować tam swoje interesy, co ma często negatywny wpływ na sytuację społeczną, polityczną i gospodarczą tamtejszych republik. W tym projekcie zbadane zostanie, jak w Kirgistanie – pięciomilionowym państwie o największym w regionie stopniu demokratyzacji i imitacji zachodnich modeli transformacji – postrzega się walkę wielkich mocarstw oraz swoją własną pozycję w tej grze. Dzięki temu uzupełnimy naszą wiedzę o dynamice stosunków międzynarodowych w tym regionie o perspektywę wewnętrzną.

Narodowe Centrum Nauki; PRELUDIUM; edycja 14
Kierownik: mgr Kamil Matuszczyk
Okres realizacji: od 2018-07-13  do 12-07-2023

Głównym celem naukowym projektu jest pogłębienie wiedzy na temat zależności pomiędzy wzrostem liczby imigrantów świadczących usługi w sektorze opieki domowej dla osób starszych w Polsce a jakością tych usług. Szczególna uwaga zostanie zwrócona na zachodzące zmiany w obszarze polityki imigracyjnej oraz polityki senioralnej (ze szczególnym uwzględnieniem opieki długoterminowej) w konsekwencji wzrostu migracji do sektora opiekuńczego. Migracje do sektora opieki, wskutek zjawisk defamilizacji opieki, atomizacji rodziny oraz braku systemowych rozwiązań w sektorze opieki domowej, prowadzą do zróżnicowania poziomu jakości usług opiekuńczych. Jednocześnie rośnie rola podmiotów nieformalnych, które w ograniczonym stopniu podlegają kontroli instytucji państwowych. W konsekwencji rozwija się szara strefa w opiece domowej, a osoby starsze otrzymują usługi opiekuńcze niskiej jakości.

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, DIALOG
Kierownik: prof. dr hab. Konstanty Adam Wojtaszczyk
Okres realizacji: 2019-01-24 do 2022-07-23

Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Bezpieczeństwo i obronność
Lider konsorcjum naukowego z udziałem przedsiębiorcy: Politechnika Śląska w Gliwicach
Kierownik ze strony UW: dr Grzegorz Gudzbeler
Okres realizacji: od 2018-12-17 do 2023-09

Głównym celem projektu jest opracowanie i stworzenie nowoczesnego symulatora WiSG, który będzie mógł być skutecznie wykorzystywany do szkolenia pracowników Straży Granicznej w zakresie doskonalenia procedur użycia broni i ŚPB, jak i prowadzenia kompleksowych ćwiczeń z zakresu kontroli osób, pojazdów i towarów – dzięki implementacji innowacyjnej Interaktywnej Jaskini Multimedialnej 3D. WiSG pozwoli na doskonalenie szerokiego wachlarza umiejętności: od planowania działań w zależności od narzuconej i zmiennej sytuacji operacyjnej, przez podejmowanie decyzji w warunkach działania zgodnych z właściwością Straży Granicznej, użycia i wykorzystanie umiejętności strzeleckich oraz ŚPB, aż do udzielenia pierwszej pomocy i sporządzenia stosownej dokumentacji. System zostanie wyposażony w wektorową mapę Polski oraz wskazane przez Gestora lokacje, które zostaną fotorealistycznie odwzorowane w środowisku symulacyjnym.

Narodowe Centrum Nauki; OPUS; edycja 17
Kierownik: dr hab. Natalia Maria Garner
Okres realizacji: 2020-12-01 do 2024-02-29.

Opis projektu

Narodowe Centrum Nauki; OPUS; edycja 12
Kierownik: dr hab. Elżbieta Kossewska
Okres realizacji: od 2017-07-17 do 2022-07-16

Celem projektu jest opisanie losów wychodźstwa polskiego w Palestynie w latach 1939-1948 na tle lokalnych i światowych wydarzeń politycznych oraz globalnych ruchów migracyjnych II wojny światowej i po jej zakończeniu. Podczas II wojny światowej Palestyna była jednym z największych i ważniejszych centrów życia cywilnego i wojskowego polskiego wychodźstwa na Bliskim Wschodzie. Polscy uchodźcy razem z Żydami, którzy wyemigrowali z Polski przed wojną i w czasie jej trwania, stworzyli tam wyjątkową społeczność. Światy zasiedziałych mieszkańców Palestyny, zwłaszcza tych pochodzących z Polski i polsko-żydowskich uchodźców wzajemnie się przenikały w przestrzeni politycznej, kulturalnej i społecznej, tworząc wspólną historię. W związku z tym, że problem państwa (w przypadku Żydów – stworzenia państwa, w przypadku Polaków – jego odzyskania) nieustannie towarzyszył polskiemu wychodźstwu, w projekcie stawiam pytanie przewodnie o to, jaki jest wpływ państwa (lub jego braku) na kształtowanie się tożsamości uchodźców i losy wspólnot etnicznych oraz konstytuowanie się wartości według których żyją.

Narodowe Centrum Nauki; OPUS, edycja 19

Kierownik: dr hab. Patrycja Grzebyk, prof. ucz.

Okres realizacji: od 2021-01-22 do 2025-01-21

Celem projektu jest dowieść, że następujące hipotezy są prawdziwe:

• Obecna procedura opinii doradczej w Międzynarodowym Trybunale Sprawiedliwości nie jest efektywnym narzędziem rozwiązywania prawnych sporów między państwami lub innymi podmiotami, aktorami stosunków międzynarodowych
• Ograniczenia procedury wydawania opinii doradczej wpływają na wartość samych opinii także w innych (nie tak oczywiście spornych) sprawach
• Opinie doradcze są lekceważone przez państwa w ich praktyce i tym samym mają niewielki wpływ na rozwój twardego (traktatowego i zwyczajowego) prawa międzynarodowego
• Wąska interpretacja próśb o wydanie opinii oraz unikanie jasnych odpowiedzi na problemy prawne leżące u podstaw niezbyt precyzyjnie określonych żądań wyjaśnień prawnych skutkuje nadużyciami w postaci interpretacji tychże opinii w złej wierze i tym samym nie służy celom państw/organizacji
• Wskazane wady wyjaśniają stosunkowo niskie zainteresowanie państw procedurą opinii doradczych
• Praktyka wskazuje, że poszczególne organy ONZ nie mają konsekwentnego podejścia co do użyteczności opinii doradczych.

W wyniku projektu zostanie oceniona efektywność procedury opinii doradczej w świetle celów państwa/organizacji, które inicjowały wystosowanie danej prośby o wydanie opinii doradczej, oraz celów MTS. Zostaną poddane ocenie także te próby złożenia żądania wydania opinii, które się nie powiodły. Zrozumienie samej koncepcji procedury opinii doradczej i jej wad pozwoli państwom i międzynarodowym organizacjom ocenić, czy żądanie wydania opinii doradczej jest użyteczną formą rozwiązywania sporów. Projekt pozwoli również odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób opinie doradcze kształtują prawo międzynarodowe, jak wpływają na sam proces zmiany tegoż prawa. Projekt wyjaśni również, jakie są główne przeszkody w osiągnięciu pełnej efektywności procedury doradczej, co pozwoli na wskazanie niezbędnych zmian, jakie należałoby wprowadzić w obecnie obowiązujących regulacjach.

Narodowe Centrum Nauki; OPUS, edycja 18

Kierownik: dr hab. Anna Kurowska

Okres realizacji: od 2020-07-10 do 2024-07-09

Od czasu wprowadzenia urlopu rodzicielskiego w Szwecji w 1974 r. coraz więcej krajów europejskich i pozaeuropejskich wprowadza ten rodzaj urlopu po to, by umożliwić nie tylko pracującym matkom, ale także pracującym ojcom, sprawowanie osobistej opieki nad dziećmi. Urlop rodzicielski stopniowo staje się bardziej hojny (pod względem długości i wysokości zasiłku rodzicielskiego). W niektórych krajach część urlopu rodzicielskiego jest zarezerwowana wyłącznie dla ojców. Z prowadzonych badań empirycznych wynika, że wykorzystanie urlopu rodzicielskiego przez ojca jest ważne dla jego relacji z dzieckiem, stabilności związku/małżeństwa oraz równości płci tak na rynku pracy, jak i w domu. Jednak wielu mężczyzn nie korzysta z przysługującego im prawa do urlopu rodzicielskiego. Przykładowo, w Niemczech, gdzie rodzice otrzymują dwa dodatkowe, dobrze płatne miesiące urlopu pod warunkiem, że każdy z nich skorzysta z co najmniej dwóch miesięcy tego urlopu, odsetek ojców, którzy w ogóle nie korzystają z urlopu rodzicielskiego przekracza 60 procent. Również w wielu innych krajach zdecydowana większość ojców nie korzysta z przysługującego im prawa, a odsetek niekorzystających z urlopów często przekracza 90 procent. Do jakiego stopnia niekorzystanie z urlopów rodzicielskich jest wynikiem podejmowania przez ojców wolnych/swobodnych wyborów? Czy decyzje ojców o skorzystaniu z urlopu są rezultatem dokonania przez nich swobodnego/wolnego wyboru? Dotychczasowe badania naukowe nie udzieliły jeszcze na te pytania odpowiedzi.

Dr hab. Anna Kurowska proponuje innowacyjne i kompleksowe ramy teoretyczne, a także rozwija nowe metody mające na celu zbadanie zakresu w jakim ludzie dokonują wolnych wyborów w kwestii korzystania lub nie ze swoich praw socjalnych, usług czy świadczeń społecznych. Jej koncepcja teoretyczna i metodologiczna zostanie w projekcie zastosowana do empirycznej analizy zakresu wolności wyboru przez ojców (nie) korzystania z przysługującego im prawa do urlopu rodzicielskiego oraz czynników ograniczających tę wolność w czterech krajach: Japonii, Niemczech, Polsce i Szwecji.

Narodowe Centrum Nauki; OPUS, edycja 19

Kierownik: dr hab. Anna Kurowska

Okres realizacji: od 2021-01-11 do 2025-01-10

Od czasu wybuchu pandemii COVID-19 część rodzin została bezpośrednio dotknięta rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-coV-2. Wiele osób zachorowało, a część z nich zmarła. Jednak pośrednio, pandemia dotknęła niemal wszystkie rodziny, ponieważ większość krajów na świecie wdrożyła daleko idące polityki społecznego dystansowania ograniczając możliwość wyjazdów za granicę, zamykając szkoły, przedszkola, żłobki, niektóre miejsca pracy, parki czy inne przestrzenie publiczne oraz ograniczając dostęp do sklepów czy miejsc oferujących różnego rodzaju usługi. Celem naszego projektu jest ocena różnorodnych, krótko i długoterminowych konsekwencji polityk wprowadzonych w reakcji na pandemię COVID-19 na podział obowiązków domowych i zawodowych między partnerami oraz ich sytuację na rynku pracy (rodzaj umowy o pracę, stabilność pracy, zarobki, pełnione stanowisko) w Polsce oraz w międzynarodowej perspektywie porównawczej.

Narodowe Centrum Nauki; OPUS, edycja 20

Kierownik: dr hab. Adam Szymański

Okres realizacji: od 2021-07-07 do 2023-07-06

Celem projektu jest zbadanie zmian demokratycznych lub autokratycznych w ramach struktur regionalnych i lokalnych w państwie oraz ich relacji z podobnymi procesami na poziomie krajowym (centralnym) – skupiając się na wpływie szczebla krajowego na niższe poziomy terytorialne. Wybór tematu wynikał z tego, że większość studiów nad zmianami demokratycznymi czy autokratycznymi koncentrowała się dotychczas na poziomie krajowym, podczas gdy są one ważne również na poziomach lokalnych i regionalnych. Istnieje więc wyraźna luka do wypełnienia. Dzięki badaniom na ten temat można ujrzeć pełen obraz zmian demokratycznych i autokratycznych oraz zrozumieć lepiej te procesy. Zbadany będzie przypadek Polski w latach 2010-2022 (trzy pełne kadencje struktur lokalnych i regionalnych), włącznie z okresem pandemii. Wybrano to państwo, ponieważ jest interesującym przypadkiem członka UE, który ma trzy poziomy terytorialne, kombinację scentralizowanego i zdecentralizowanego modelu administracji oraz różne profile polityczne władz lokalnych i regionalnych (włączając w to osoby bezpartyjne) i modele ich politycznych relacji z władzami centralnymi.

Narodowe Centrum Nauki; OPUS, edycja 20

Kierownik: dr hab. Andrzej Szeptycki

Okres realizacji: od 2021-10-01 do 2023-09-30

Projekt ma za zadanie analizę konfliktów zbrojnych, w które zaangażowana była w okresie pozimnowojennym Federacja Rosyjska. Główne cele projektu są następujące: ocena roli użycia siły we współczesnej rosyjskiej polityce zagranicznej; ocena specyfiki współczesnych rosyjskich działań wojennych na płaszczyźnie strategicznej i taktycznej; ocena adekwatności strategii i środków wybranych podczas tych konfliktów do realizowanych celów i uzasadniających wartości; ocena poziomu zgodności zachowań i działań Rosji w operacjach wojskowych z odpowiednimi normami prawa międzynarodowego (w tym prawa humanitarnego); porównanie rosyjskiego i zachodniego sposobu prowadzenia wojen.

Narodowe Centrum Nauki; MINIATURA, edycja 5

Kierownik: dr hab. Łukasz Zamęcki

Okres realizacji: od 2021-08-16 do 2022-08-15

Celem wniosku jest pozyskanie środków na wstępne badanie empiryczne, które umożliwi weryfikację zaproponowanego przez wnioskodawcę autorskiego modelu wyjaśniającego poparcie dla skrajnych ruchów populistycznych (definicja populizm na bazie prac Mudde, Norris, Stanley), powstałego w oparciu o koncepcję deprywacji nostalgicznej (cf. Gest, Reny, Mayer) oraz wyniki badań nad kolektywną kontestacją związanych z polityzacją tożsamości kolektywnej Berta Klandermansa. Badanie przeprowadzone będzie przy użyciu metody badania deprywacji nostalgicznej i przyczyn radykalizacji postaw politycznych (m.in. poczucia krzywdy, tożsamości kolektywnej). W przyszłości model, zweryfikowany dzięki środkom Miniatura, będzie mógł być rozwijany i umożliwi włączenie zjawisk związanych z polityzacją tożsamości i polaryzacją społeczną wynikających z roli mediów społecznościowych

Inicjatywa Doskonałości Uczelnia Badawcza; Nowe Idee POB V

Kierownik: dr hab. Natalia Garner

Okres realizacji: od 2021-09-01 do 2023-02-28

Masowa migracja do krajów Unii Europejskiej stawia przed nami wiele wyzwań. Jednym z najważniejszych jest współpraca i wytwarzanie dóbr publicznych mimo dzielących nas różnic. Jednak badania pokazują, że zaufaniem – zasobem niezbędnym do współpracy – znacznie mniej chętnie obdarzamy członków grup obcych niż członków naszej własnej grupy. Nasze badanie zastosuje eksperymenty – laboratoryjny i sondażowy – by zbadać, na ile pokolenie imigranta lub status osoby ubiegającej się o azyl w połączeniu ze statusem społecznym tej osoby wpływa na zaufanie, jakim jest ta osoba obdarzana przez członków innych grup. Wyniki pozwolą zrozumieć nie tylko czy odmienność kulturowa czy raczej nierówny status społeczny negatywnie wpływają na zaufanie między grupami w kontekście kryzysu migracyjnego, ale również jaką odgrywa w tym procesie legitymizacyjna rola państwa.

Narodowe Centrum Nauki (185 769 zł)

Kierownik: dr Kamil Ławniczak

Okres realizacji: 7 lipca 2022 r. – 6 lipca 2025 r.

Tematem projektu jest konsensualny charakter procesu decydowania w Radzie – fakt, że w większości spraw nie odnotowuje się sprzeciwu, mimo formalnej możliwości decydowania większością głosów, a nie jednomyślnie. Powszechność konsensusu w Radzie jest nieoczekiwana i zaskakująco stabilna. Celem projektu jest ustalenie, jak negocjatorzy rozumieją sens swoich działań prowadzących do sytuacji, w której żaden z nich nie sprzeciwia się otwarcie dyskutowanemu rozwiązaniu, w tym tego, czy występuje napięcie pomiędzy obowiązkiem reprezentowania rządu i praktyką konsensusu. Projekt jest zorientowany empirycznie i problemowo oraz wpisuje się w tzw. „zwrot praktyczny”. Przyjmuje metodologię interpretatywistyczną i metody jakościowe, których celem jest wygenerowanie bogatego i pogłębionego materiału empirycznego. Interpretatywistyczne nauki społeczne umieszczają tworzenie znaczeń, czyli to jak ludzie rozumieją swój świat życia, w tym własne działania, w centrum zainteresowań osób prowadzących badania. Główną metodą generowania danych w projekcie są indywidualne wywiady pogłębione, prowadzone podczas badań terenowych.

Narodowe Centrum Nauki; FUGA; edycja 4
Kierownik: dr Dominika Maria Mikucka-Wójtowicz
Okres realizacji: od 2015-10-01 do 2019-10-12

Choć literatura dotycząca szeroko rozumianej europeizacji obszaru postjugosłowiańskiego jest dość obszerna, partie polityczne były w niej dotychczas bagatelizowane. Jest to znaczącym niedopatrzeniem, bowiem – jak słusznie podkreślał Simon Hix – zarówno krajowa, jak i unijna polityka, są politykami partyjnymi. Ponadto funkcjonowanie systemów partyjnych wpływa w istotny sposób na stabilność systemów politycznych, a fakt ów jest szczególnie istotny, gdy zajmujemy się badaniem rzeczywistości politycznej państw o tak ważnym położeniu geopolitycznym, jak państwa postjugosłowiańskie oraz o tak trudnej (pomijając szczególny przypadek Słowenii) drodze do demokracji. Europeizacja partii jest rozumiana w badaniach jako dwutorowy proces. Z jednej strony składają się na niego odpowiedzi partii na zmiany środowiska ich działania związane z postępującym procesem integracji europejskiej (tzw. pośredni wymiar europeizacji). Z drugiej zaś zmiany, do których doszło pod wpływem współpracy krajowych ugrupowań politycznych z transnarodowymi federacjami partii politycznych (europartiami), grupami reprezentującymi je w Parlamencie Europejskim (PE), a w przypadku partii środkowoeuropejskich także z siostrzanymi formacjami z Europy Zachodniej.

Celem niniejszego projektu jest zbadanie wpływu procesu europeizacji na zmiany zachodzące w obrębie krajowych partii politycznych oraz systemów partyjnych pięciu państw postjugosłowiańskich mających co najmniej oficjalny status kandydatów do członkostwa w Unii Europejskiej (Macedonia, Czarnogóra, Serbia), tudzież będących już jej pełnoprawnymi członkami (Słowenia, Chorwacja). W przypadku partii, uwaga w analizie zostanie zwrócona na zachodzące pod wpływem europeizacji zmiany programowe i organizacyjne, zaś w badaniach systemów partyjnych podjęta zostanie próba oceny wpływu europeizacji na zmiany ich formatu (powstawanie nowych partii bądź rozłamy w starych ugrupowaniach) lub mechanizmów (zmiany wzorców rywalizacji i kooperacji partii).

W badaniach zostanie zastosowana triangulacja teorii, metod i technik badawczych. Z jednej strony będzie ona polegała na łączeniu teorii z zakresu studiów europejskich, przede wszystkim zaś neoinstytucjonalnego i – mającego z nim wspólne korzenie – umiarkowanie konstruktywistycznego paradygmatu badań nad integracją europejską oraz ujęć teoretycznych z zakresu dynamicznie rozwijających się badań nad europeizacją z teoriami zmiany i rozwoju partii (theories of party change and development). Z drugiej, na połączeniu metod jakościowych z ilościowymi oraz łączeniu kilku technik zbierania danych do analizy (analiza danych zastanych, przeprowadzenie częściowo ustrukturyzowanych wywiadów oraz ankiety). Wnioski płynące z przeprowadzonych badań, zostaną następnie skonfrontowane z płynącymi z literatury przedmiotu wnioskami analiz tego procesu w państwach środkowoeuropejskich. Tak szeroka analiza powinna umożliwić zarówno wskazanie specyficznych czynników wewnętrznych (krajowych) i zewnętrznych, które mogą mieć wpływ na przebieg i intensywność procesu europeizacji partii i systemów partyjnych, jak również stworzenie nowego modelu jego badań.

Narodowe Centrum Nauki; OPUS; edycja 11
Kierownik: dr hab. Adam Robert Szymański
Okres realizacji: od 2017-02-01 do 2020-01-31

POPULARNONAUKOWE STRESZCZENIE PROJEKTU

Choć w ostatnich dziesięcioleciach rośnie liczba państw przeprowadzających wolne i regularne wybory, często wiele do życzenia pozostawia ich uczciwość. Rozwija się bowiem zjawisko manipulacji wyborczych, wykraczających znacznie poza zwykłe fałszerstwa. Głównym celem badań jest analiza wpływu tych manipulacji na reżimy polityczne państw (przede wszystkim tzw. hybrydowe – znajdujące się pomiędzy demokracją a autorytaryzmem), wraz z zarysowaniem prognozy co do ich możliwych przemian. Badacze będą się koncentrować na zagadnieniu zachowywania uczciwej rywalizacji partii politycznych i równych szans w przejmowaniu władzy. Wybór tego tematu wynika przede wszystkim z obserwowanego dynamicznego rozwoju różnego rodzaju nadużyć wyborczych – dotyczących prawa, preferencji wyborców i samego głosowania, które faworyzują pojedyncze siły polityczne i zaczynają wpływać na różne elementy systemu politycznego, np. na dominację jednej partii politycznej, co w dłuższym czasie może doprowadzić do niedemokratycznych zmian. Politolodzy zauważyli w ostatnich latach to zjawisko i rozwinęli przede wszystkim studia teoretyczne. Jednak nie przeprowadzili dogłębnych badań konkretnych przypadków, które uwzględniłyby ich porównanie i nie podjęli szerszych rozważań na temat wpływu manipulacji na przemiany ustrojowe. Temu będzie służyć niniejszy projekt. Głównym przedmiotem badań będzie Turcja w okresie samodzielnych rządów jednego ugrupowania – Partii Sprawiedliwości i Rozwoju (AKP) w latach 2002-2015 jako jeden z najlepszych przykładów do wskazania nadużyć wyborczych i ich wpływu na przekształcenia reżimu politycznego. Jednak badacze – politolodzy zajmujący się od wielu lat polityką turecką i obserwujący od dłuższego czasu wybory w Turcji, będą też rozpatrywali podobne przykłady państw (głównie z Europy Wschodniej i Ameryki Łacińskiej) dla pełniejszego zweryfikowania postawionych hipotez, na czele z tymi zakładającymi, że nieuczciwe praktyki wyborcze prowadzą do istnienia tzw. reżimów granicznych, które balansują między reżimami hybrydalnymi a autorytarnymi, ale ze względu na wzrost manipulacji wyborczych stopniowo zmierzają w kierunku tego drugiego rodzaju reżimów. Trwające dwa lata badania będą prowadzone z wykorzystaniem bogatej literatury polskiej i anglojęzycznej (w mniejszym stopniu tureckiej) oraz dostępnych baz danych/raportów dotyczących wyborów, ich uczciwości i demokracji. Poza tym przeprowadzone zostaną wywiady z: tureckimi politykami, przedstawicielami organizacji monitorujących wybory, ekspertami ds. prawa wyborczego, wyborów i demokratyzacji w Turcji. Wyniki częściowe badań zostaną przedstawione na specjalnej stronie internetowej, zawierającej też najważniejsze informacje o projekcie. Końcowe rezultaty zostaną opublikowane w monografii w języku angielskim w jednym z prestiżowych wydawnictw publikujących książki w tym języku. Rezultaty prac na danym etapie będą konsultowane z ekspertami z Polski i zagranicy.

Narodowe Centrum Nauki; OPUS; edycja 12
Kierownik: dr hab. Jacek Zaleśny
Okres realizacji: od 2017-08-24 do 2020-01-23

Celem projektu badawczego jest ustalenie specyfiki ustrojowej organów kontroli konstytucyjności prawa państw poradzieckich. Ma to miejsce poprzez określenie i wyjaśnienie ich charakteru ustrojowego, miejsca w systemie władzy państwowej, dokonanie oceny przyporządkowanych im zadań, sposobu formowania, trybu ich pracy, mocy prawnej orzeczeń, statusu prawnego członków tych organów i przedstawienie wniosków odnoszących się do optymalizacji statusu ustrojowego organów kontroli konstytucyjności prawa jako organów ochrony konstytucji.

Narodowe Centrum Nauki; OPUS; edycja 8
Kierownik: dr hab. Maciej Duszczyk
Okres realizacji: od 2015-07-20 do 2019-05-19   

Głównym celem badań jest uzyskanie odpowiedzi na pytanie o znaczenie oczekiwanego i uzyskanego bezpieczeństwa na rynku pracy przy podejmowaniu decyzji migracyjnych. Pozwoli to wnieść wkład do teorii wyjaśniających procesy migracji zarobkowych, szczególnie push and pull, która opisuje czynniki stymulujące i hamujące procesy migracyjne. Ponadto w projekcie zostaną również wykorzystane: „nowa ekonomia migracji” oraz teoria „migracji niepełnych”. Jako hipotezę przyjmujemy, że oczekiwane i uzyskane bezpieczeństwo na rynku pracy jest dodatkowym (obok poziomu wynagrodzeń czy podaży miejsc pracy), ważnym czynnikiem wpływającym na decyzje migracyjne.

Narodowe Centrum Nauki; SONATA; edycja 10
Kierownik: dr Alicja Cecylia Curanović
Okres realizacji: od 2016-06-14  do 2021-12-13

Po rozpadzie ZSRR i podczas pierwszych lat rządów Władimira Putina Kreml oficjalnie odżegnywał się od ideologizacji polityki, a nowy prezydent zapewniał, że Rosja chce być „normalnym mocarstwem”. Wówczas mesjanizm (misjonizm) przez większość rosjoznawców był traktowany jako relikt przeszłości nie oddziałujący na polityczne myślenie rosyjskich elit. Ocena ta zmieniła się drastycznie pod wpływem tzw. zwrotu konserwatywnego oraz toczącego się konfliktu na Ukrainie. O renesansie rosyjskiego mesjanizmu zaczęto pisać w wiodących czasopismach (Financial Times, Economist), pojawiły się analizy i komentarze. Temu wzrostowi zainteresowania tematem nie towarzyszą jednak pogłębione opracowania zjawiska.
W zdecydowanej większości publikacji mesjanizm jest stosowany jako „wytrych” w celu uproszczonego wyjaśnienia polityki zagranicznej Rosji. Choć pomysł na niniejszy projekt zrodził się na długo przez zwrotem konserwatywnym, to prowadzona w ostatnich latach przez Kreml polityka retradycjonalizacji dyskursu publicznego jest ważnym argumentem na rzecz podjęcia niniejszego problemu – niezwykle aktualnego dla zrozumienia dynamiki rosyjskiej polityki.
W proponowanym przeze mnie ujęciu misja to przekonanie o wyjątkowości danej zbiorowości (państwa/narodu), które przejawia się w jej szczególnym przeznaczeniu (ros. особенное предназначение). Zakładam, że misję określają trzy współpowiązane cechy: (a) przekonanie o szczególnym przeznaczeniu, (b) poczucie wyższości moralnej (polityka w kategoriach moralnego obowiązku), (c) przekonanie o działaniu w interesie niepartykularnym. Celem badań jest poznanie i zrozumienie zjawiska współczesnego mesjanizmu w polityce zagranicznej Rosji poprzez ustalenie treści, kontekstu oraz funkcji misji w rosyjskim myśleniu o stosunkach międzynarodowych. Przedmiotem analizy jest rosyjski dyskurs oficjalny dotyczący polityki zagranicznej w latach 2000-2014. Zbadam zatem różne formy wystąpień (przemówienia, wywiady, komentarze, wystąpienia na konferencjach prasowych itd.) funkcjonariuszy państwowych mających wpływ na politykę zagraniczną Rosji. Realizacja projektu pozwoli nam zrozumieć nie tylko wielość i różnorodność typów misji, do jakich Rosja pretenduje, ale także dynamikę procesu samo-identyfikacji państwa rosyjskiego. Niniejszy projekt umożliwi także spostrzeżenia dotyczące uniwersalnych mechanizmów mesjanizmu politycznego. Mam nadzieję, że posłuży on za punkt wyjścia do badań komparatystycznych państw o różnych statusach – porównania Rosji (recovering power) z USA (dominating power) i Chinami (rising power). Projekt ma charakter multidyscyplinarny, łączy w sobie elementy politologii, socjologii, filozofii oraz kulturologii.

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego: program Diamentowy Grant, konkurs 43
Kierownik: Aleksander Matthew Haleniuk
Okres realizacji: 2014-09-03 do 2021-03-02

Proponowany przez autora projekt jest okazją do dogłębnego zbadania pozycji społecznej Afrykanerów, czyli przedstawicieli białej ludności Republiki Południowej Afryki oraz Namibii, w ramach istniejących na południu Afryki demokratycznych państw.

Wstępem do projektu ma być analiza zachodzących zmian tożsamości afrykanerskiej przy jednoczesnym zwróceniu uwagi na procesy, które dotychczas miały największy wkład w jej powstanie i kształtowanie tj. m.in.: Wielki Trek, wojny burskie, wyznanie kalwińskie, apartheid. Ważnym elementem badań będzie analiza samookreślenia się Afrykanerów i ich stosunku do istniejących realiów oraz poczucia bycia jedynym białym plemieniem Afryki.

Projekt jest też próbą naukowego zmierzenia się ze stereotypami, które ciążą na tej społeczności. Autor proponuje kompleksowe zbadanie i opisanie afrykanerskich organizacji takich jak AfriForum czy Solidariteit, które stawiają sobie za cel obronę interesów tej społeczności w zmieniających się stosunkach społecznych w Republice Południowej Afryki, a także szczegółowe przeanalizowanie propozycji i możliwości utworzenia autonomii bądź też odrębnego afrykanerskiego państwa w granicach współczesnej RPA, na przykładzie Oranii oraz Kleinfontein – dwóch miejscowości zamieszkanych wyłącznie przez Afrykanerów. Nieodzownym elementem projektu będą badania przeprowadzone w Republice Południowej Afryki oraz Namibii w III roku trwania projektu. Integralną częścią projektu ma być wydanie publikacji podsumowującej wyniki badań autora, które przybliżyłyby tematykę Afrykanerów przeciętnemu polskiemu czytelnikowi, a także uzupełniłyby dotychczasowy, skromy stan wiedzy polskiej nauki na ten temat.

Narodowe Centrum Nauki; HARMONIA; edycja 9
Kierownik: dr hab. Wojciech Gagatek, prof. ucz.
Okres realizacji: od 2018-05-08 do 2022-05-07

Projekt porusza tematykę roli partii politycznych we współczesnych demokracjach. Kluczowe pytanie badawcze dotyczy mechanizmu adaptacji partii do zmieniających się okoliczności warunkujących ich relację ze społeczeństwem i państwem. By uchwycić zmiany organizacyjne partii politycznych, badanie zostanie przeprowadzane w okresie kampanii wyborczych do Parlamentu Europejskiego i Polskiego Parlamentu, w maju i na jesieni 2019 roku we wszystkich okręgach wyborczych. Hipoteza zakłada, że partia nie jest tworem jednorodnym organizacyjnie. W ramach jednego cyklu wyborczego partie mogą dokonywać różnych wyborów organizacyjnych, aby odpowiedzieć na różne nowe wyzwania, jakie stwarzają środowiska instytucjonalne różnych poziomów.

Badanie obejmuje cztery wymiary analizy: kandydatów partyjnych w wyborach, programy wyborcze partii, zjawisko profesjonalizacji partii politycznych i analizę finansów partyjnych. W ramach tych obszarów analizowane będą: a) partyjne reguły prezentacji kandydatów i proces ich selekcji, b) proces formułowania programu wyborczego, c) techniki prowadzenia kampanii wyborczych, d) źródła finansowania kampanii i struktura wydatków partii w trakcie kampanii.

W projekcie będą wykorzystane różne techniki analizy: od zbierania danych powszechnie dostępnych, wywiadów z lokalnymi elitami partyjnymi i kandydatami w wyborach do Parlamentu Europejskiego i Sejmu, aż po analizę treści gazet lokalnych.

Projekt jest częścią międzynarodowego konsorcjum badawczego obejmującego, oprócz Polski, kraje, takie jak: Belgia, Irlandia, Niemcy, Włochy.

Projekt jest realizowany w programie Harmonia 9 Narodowego Centrum Nauki pod kierunkiem dra hab. Wojciecha Gagatka.

Członkami zespołu badawczego są eksperci (politologowie, socjologowie, medioznawcy i psychologowie) wyselekcjonowani spośród wielu kandydatów. Wykonawcy przeszli szkolenie dotyczące prowadzenia wywiadów z politykami i zbierania materiałów o kampaniach wyborczych. Są to następujące osoby:

1. 1. Maria Wincławska
   2. Katarzyna Myślińska-Szarek
   3. Jakub Klepański i Karolina Pirianowicz
   4. Klaudia Wolniewicz-Slomka
   5. Arkadiusz Lewandowski
   6. Paweł Stępień
   7. Jakub Kowalik
   8. Ewelina Kancik-Kołtun
   9. Krzysztof Matuszek
   10. Joanna Grzechnik
   11. Agata Marciniak
   12. Mateusz Bartoszewicz
   13. Adam Jarosz
   14. Daniel Płatek

Narodowy Program Rozwoju Humanistyki – moduł „Uniwersalia 2.1”
Kierownik: dr hab. Elżbieta Kossewska
Okres realizacji: od 2018-04-10  do 2021-12-09

Celem pracy jest charakterystyka dziennikarskich i czytelniczych środowisk polskich Żydów zorganizowanych wokół partyjnej prasy polskojęzycznej w Izraelu. Badano znaczenie i rolę tej prasy w procesie adaptacji Żydów przybyłych z Polski do Izraela w latach 1948–1970. W tym czasie na łamach prasy zapisano przebieg procesu adaptacji, różne stany tożsamości i napięć międzykulturowych, zwłaszcza gdy nowi olim [Żydzi przybywający do Erec Israel/ Izraela] wciąż byli zawieszeni między dziedzictwem kraju pochodzenia a wartościami żydowskiego państwa i dopiero przystąpienie do hebrajskojęzycznej większości kończyło ich „kulturową podróż”. Przyjęty w pracy kierunek badań pozwolił na opisanie również historii polskich Żydów w Izraelu, poszerzając perspektywę o nieznane dotąd fragmenty ich aktywności, w szczególności kierując uwagę czytelnika na ich działalność polityczną i wydawniczą. Praca składa się z siedmiu rozdziałów i każdy z nich, poza rozdziałem wprowadzającym, został poświęcony sześciu polskojęzycznym wydawnictwom partii izraelskich. W pierwszym rozdziale opisano zagadnienia polityczne i ideologiczne związane z szerzeniem etosu języka hebrajskiego i wzrostem ilościowym tytułów w sektorze prasy obcojęzycznej. Kolejne rozdziały, w porządku chronologicznym, dotyczą Partii Postępowej i Ogólnych Syjonistów, Mapaj, Mapam, Maki i Bundu.

Uzasadnienie międzynarodowej rangi wydawnictwa Globalny holding wydawniczy Peter Lang (Peter Lang Academic Publishing) specjalizuje się w pracach naukowych i czasopismach z zakresu humanistyki i nauk społecznych. Posiada globalny systemem dystrybucji i promocji prac naukowych oraz największą naukową bazą danych Scopus.

Publikacje Wydawnictwa Peter Lang są obecne w wykazach międzynarodowych baz danych i katalogach wydawniczych. Wydawnictwo ma swoje siedziby między innymi w Bernie, Frankfurcie nad Menem, Nowym Jorku, Brukseli, Oksfordzie i Berlinie.

Związek projektu z założeniami programu oraz celami i zakresem konkursu – praca „Ona mówi po polsku, ale śmieje się po hebrajsku. Prasa polskojęzyczna i integracja kulturowa polskich Żydów w Izraelu” została nominowana do Nagrody im. Jerzego Giedroycia. Ukazała się w języku polskim i jest to pierwsze opracowanie, które dokumentuje tak szeroko historię polskich Żydów w Izraelu i opisuje funkcjonowanie prasy obcojęzycznej w systemie politycznym Izraela. Praca ma charakter interdyscyplinarny, obejmuje problemy z zakresu historii, politologii, kulturoznawstwa i socjologii. Książka została napisana głównie na podstawie źródeł archiwalnych ( polskich, brytyjskich, izraelskich, francuskich, amerykańskich). W pracy zaprezentowano metodologię, która może być wykorzystana do badań grup etnicznych, uchodźców, społeczeństw wielokulturowych. W opinii np. Recenzentów dorobku habilitacyjnego praca została uznana za pionierską, „niemającą precedensu w literaturze przedmiotu”.

Narodowe Centrum Nauki; OPUS; edycja 13
Kierownik: dr hab. Marcin Kaczmarski
Okres realizacji: od 2018-01-10 do 2021.09.09

Projekt koncentruje się na dwóch próbach zbudowania regionalnego ładu międzynarodowego: Nowym Jedwabnym Szlaku promowanym przez Chiny oraz Eurazjatyckiej Unii Gospodarczej tworzonej przez Rosję. Obie inicjatywy mają charakter ekonomiczno-polityczny, tj. przewidują zarówno współpracę gospodarczą, jak i stanowią próbę zwiększenia wpływów Chin i Rosji w ich sąsiedztwie. Celem projektu jest zbadanie, w jakim stopniu inicjatywy chińska i rosyjska są kształtowane przez lokalne idee i tradycje polityczne, a w jakim znajdują się pod wpływem norm międzynarodowych dotyczących współpracy wielostronnej, promowanych przez państwa zachodnie. W ramach projektu zostaną przeanalizowane trzy główne elementy. Pierwszym są wizje porządku regionalnego, czyli sposoby w jaki chińskie i rosyjskie elity rządzące myślą o ładzie międzynarodowym, jak rozumieją pojęcia „regionu” i „regionalizmu”. Drugi stanowi kształt instytucjonalny obu inicjatyw, czyli ich podstawy prawne, umowy międzynarodowe, instytucje przez nie tworzone. Trzecią częścią badań będzie analiza praktycznej współpracy politycznej i gospodarczej Rosji i Chin w ramach Nowego Jedwabnego Szlaku i Eurazjatyckiej Unii Gospodarczej z trzema krajami: Kazachstanem, Armenią i Białorusią. Dwie główne przyczyny stały za podjęciem takiej problematyki badawczej. Projekty Chin i Rosji mają znaczenie nie tylko dla tych państw i ich sąsiadów, ale także dla globalnego ładu międzynarodowego. Sposób, w jaki Rosja i Chiny ukształtują swoje sąsiedztwa będzie wpływał na stosunki tych państw z Zachodem i ze sobą wzajemnie. Po drugie, wciąż niewiele wiemy o tym, jak idee polityczne i normy międzynarodowe kształtują politykę międzynarodową w skali regionalnej. Podczas gdy większość dotychczas prowadzonych badań skupiała się na Unii Europejskiej, która powstała i funkcjonowała w bardzo specyficznych warunkach, mało studiów prowadzono nad niezachodnimi próbami budowy porządku regionalnego, zwłaszcza inicjowanymi i realizowanymi przez mocarstwa nieliberalne.

Narodowe Centrum Nauki; SONATA; edycja 12
Kierownik: dr Aleksandra Zubrzycka-Czarnecka
Okres realizacji: od 2017-07-05 do 2022-07-04

D-Housing. Demokratyczność polityki mieszkaniowej

Posiadanie dachu nad głową jest jedną z podstawowych potrzeb człowieka. Godne warunki mieszkaniowe umożliwiają prawidłowe funkcjonowanie jednostek, rodzin, grup społecznych. Kryzys mieszkaniowy – odczuwany w wielu państwach europejskich (np. Polska, Hiszpania, Portugalia, Francja, Belgia) – stanowi jednak dowód na to, że potrzeby mieszkaniowe ludności nie są zaspokajane. Jest to widoczne także w statystykach dotyczących problemu bezdomności. Sytuacja ta jawi się jako wyzwanie dla badaczy oraz dla praktyków związanych z mieszkalnictwem. Brakuje nie tylko zdolności kredytowej i środków budżetowych na finansowanie kosztownych inwestycji mieszkaniowych, ale przede wszystkim koncepcji rozwoju polityki mieszkaniowej w XXI wieku. Do wypracowania wizji polityki mieszkaniowej, która mogłaby sprostać współczesnym problemom mieszkaniowym, niezbędne są narzędzia teoretyczne oraz dane, uzyskane z badań. Udział aktorów społecznych w kształtowaniu i realizacji polityki mieszkaniowej jest ważnym elementem tej polityki. Jednak w ramach teorii badań mieszkaniowych brakuje narzędzi teoretycznych i analitycznych do badania powyższych zagadnień. W tej sytuacji, rozwijana w projekcie i weryfikowana empirycznie koncepcja demokratyczności polityki mieszkaniowej (KDPM) może być użyteczna dla badania legitymizacji polityki mieszkaniowej oraz jej wpływu na skuteczność i innowacyjność polityki publicznej w obszarze mieszkalnictwa. Badanie obejmie politykę mieszkaniową m.st. Warszawy w latach 2000-2016. Wyniki badań pozwolą lepiej wyjaśnić społeczny odbiór działań politycznych w zakresie zaspokajania potrzeb mieszkaniowych ludności, co z kolei przyczynić się może do lepszego projektowania tych działań.